14

آبان

1403


27 خرداد 1403 08:12 0 کامنت
میزان وابستگی صنعت به مواد اولیه و کالاهای واسطه‌ای واردتی از آنجا مشخص می‌شود که در مدت اخیر به دلیل افزایش بی‌ضابطه نرخ ارز، بسیاری از بنگاه‌ها و صنایع از چرخه فعالیت خارج شده‌اند. آن دسته از فعالان اقتصادی نیز که با چنگ و دندان توانسته‌اند فعالیت صنعت خود را سرپا نگه دارند، با تعدیل نیرو، افزایش هزینه‌ها و افزایش قیمت تمام شده کالای تولیدی روبرو شده‌اند. 
یکی از مهم‌ترین تبعات افزایش قیمت تمام شده از دست رفتن بازارهای داخلی و خارجی برای کالاهای تولید داخل است. عدم تحقق ثبات ارزی که از کنترل افزایش نرخ ارز هم مهم‌تر است خسارت زیادی را متوجه صنعت کرده است. امروز صنعتگران تنها می‌توانند برای چند روز آینده خود امکان تولید و ادامه آن را ارزیابی کنند که منجر به کناره‌گیری سرمایه‌گذار از تزریق منابع مالی به تولید شده است. تولید صنعتی در سال‌های خیر دستخوش تحولات زیادی شده است. افت سرمایه‌گذاری و نبود تمایل برای آوردن پول و منابع مالی به تولید می‌تواند به ضرر مصرف کننده و تهدید تولیدوامنیت اقتصادی منجر شودبخش بزرگی از واردات کشور را مواد اولیه و کالاهای واسطه‌ای (63‌درصد) و در رتبه بعدی کالاهای سرمایه‌ای (22‌درصد) تشکیل داده‌است، از این‌رو تولید و سرمایه‌گذاری در اقتصاد ایران به‌طور عام و تولید صنعتی به‌صورت خاص وابستگی زیادی به این نوع از واردات دارد.
 آمارها به روشنی نشان می‌دهد که وابستگی بخش صنعت به واردات از متوسط اقتصاد ایران بیشتر است؛ متوسط نسبت واردات کالاهای واسطه‌ای به ارزش تولیدات در کل اقتصاد ایران 5.8‌درصد و متوسط مذکور برای بخش صنعت 11.8‌درصد است. به‌دلیل نقش تولیدات صنعتی در رشد و توسعه اقتصادی کشور و همچنین ثبات شاخص‌های کلان اقتصاد همچون رشد اقتصادی، تورم و نرخ بیکاری، مرکز پژوهش‌های مجلس، در یک گزارش تحلیلی، میزان وابستگی صنعت ایران، به نهاده‌های تولید وارداتی را مورد بررسی قرار داده‌است.
میزان وابستگی به واردات و نوع وابستگی به واردات در صنایع مختلف متفاوت است.  از یکسو، آن دسته از صنایعی که سهم بالاتری از نهاده‌های واسطه‌ای و مواد اولیه مورد‌نیاز خود را از طریق واردات تامین می‌کنند، در کوتاه‌مدت برای تولید به واردات نیازمند هستند، لذا حساسیت بالاتری به تغییرات در شرایط واردات (تغییرات نرخ ارز، اختلال در واردات، تغییر در نرخ‌های تعرفه واردات و تغییر در قیمت‌های جهانی) دارند.
ازسوی دیگر، آن دسته از صنایعی که عمده وابستگی آن‌ها به واردات به دلیل وابستگی به تجهیزات، تاسیسات، ماشین‌آلات و فناوری است، اگرچه در کوتاه‌مدت ممکن است حساسیت بالایی به واردات نداشته باشند، اما در میان‌مدت و بلندمدت رشد و توسعه این صنایع به واردات فناوری حساس است.
 بررسی‌ها نشان می‌دهد بالاترین میزان وابستگی به واردات، مربوط به فعالیت تولید روغن‌ها و چربی‌های گیاهی و حیوانی (بیش از 39درصد) و پس از آن تولید وسایل نقلیه موتوری، تریلر، نیم‌تریلر (بیش از 23درصد) و تولید سایر مصنوعات (بیش از 20‌درصد) است. در رتبه‌های بعدی تولید قالی و قالیچه (نزدیک به 19درصد)، تولید سایر فلزات اساسی و ریخته‌گری (نزدیک به 18‌درصد) و تولید فرآورده‌های لاستیکی و پلاستیکی (بیش از 17‌درصد) قرار می‌گیرند، در مقابل کمترین میزان وابستگی به واردات واسطه‌ای برای تولید در تولید فرآورده‌های نفتی در پالایشگاه‌ها (1.2‌درصد)، تولید مواد شیمیایی و فرآورده‌های شیمیایی (3.9درصد)، تولید محصولات اساسی مس و آلومینیوم (4.8درصد)است. در نهایت  نتیجه ای که حاصل می شود حاکی از آن است که یکی از دلایل کاهش رشد اقتصادی و رشد صنعتی در سال‌های مذکور، دسترسی کمتر به نهاده‌های وارداتی تولید بوده‌است.
 اختلال در دسترسی به‌صورت تحریم مستقیم صنایع، تحریم بانکی، تحریم‌های حمل‌ونقل و لجستیک یا افزایش هزینه دسترسی ناشی از افزایش قیمت به دلیل افزایش نرخ ارز یا هزینه‌های غیرمستقیم از جمله موانع پیش رو گسترش و توسعه صنایع می‌باشند.
روزنامه صبح ساحل
img
دیدگاه ها (0)
img