آیا سرنوشت بورس در انتظار بازار مسکن است؟

با درنظر گرفتن شرایط کنونی حاکم بر بازار مسکن وآگاهی از وضعیت کنونی بازار بورس این سوال در ذهن بسیاری از افراد جامعه ایجاد شده است که  ریزش شدید قیمت هایی که در بورس شاهد آن هستیم  آیا در انتظار بازار مسکن هم هست؟ به تعبیر ساده تر ماشاهد ریزش سهمگین قیمت ها در بازار مسکن هم خواهیم بود؟

برای بررسی بیشتربهتراست به  دلایل سقوط شدید شاخص بورس اشاره ای کنیم: در حالی که بورس به عنوان بازار مالی ساختار یافته ای از ارکان کشورهای توسعه یافته محسوب می شود اما این ابزار که می تواند چنین قابلیتی داشته باشد،درسال گذشته در کشورمان  برعکس چنین کارکردی بسیاری از سهام داران که عمدتا افراد عادی بودند را دچار ضررو زیان سنگینی کرد، سهام داران وعمدتا سهام داران خرد که تحت تاثیر جو اقتصادی حاکم برکشور دراین سال،سرمایه گذاری زیادی در این بازار به انجام رساندند اما بی توجه به واقعیات حاکم بر اقتصاد کشور خصوصا شرکت هایی که سهام آنها به گونه ای غیر طبیعی وحباب گونه رشد می کرد و دخالتهای نابجای دولت هم دراین آتش بی جهت می دمید تا باعث شود بخش اصلی این سرمایه گذاری دود شود، دچار ضررهای هنگفتی شدند.

اما آیا چنین سرنوشتی در انتظار بازار ملک هم خواهد بود؟برای پاسخ به این پرسش باید به سه سال قبل برگشت،یعنی سال 97.درآن سال با اعمال تحریم های سنگین توسط دونالد ترامپ، به ناگاه فنر نرخ ارز دررفت و ارزی که سالها با پاشیدن دلارهای نفتی به صورت مصنوعی قیمتش سرکوب شده بود، قیمتی نجومی وسرسام آور به خود گرفت و حقایق تلخ اقتصاد بیمار مارا عریان ساخت اقتصادی که گرفتار دلارهای بی زحمت نفتی که همان سرمایه ی آیندگان بود شده بود وازکمبود سرمایه گذاری مولد و شفافیت رنج می برد. همین گرانی ناگهانی ارز، اثرش را روی بخش های مختلف اقتصاد گذاشت و تمامی نهاده های ساختمانی از قیمت زمین و مصالح گرفته تا دستمزد سر به فلک نهاد که نتیجه ی ناگوار آن رشد شدید قیمت مسکن بود،تضعیف ریال معلول سال های سال ساختار ضعیف اقتصاد بود که توسط این تحریم های سنگین وظالمانه تشدید شد.اما هم اینک که بارقه های امیدی برای کمتر شدن تحریم ها شکل گرفته وبادرنظر گرفتن این فرضیه، پیش بینی می شود با توجه به آنکه قیمت ها چه در بخش نهاده ها و چه مسکن تمام شده دیگرکشش افزایش ندارند وحتی علاوه برآنکه امکان رشد بالا را ندارند ممکن است اندکی کاهش یافته یا آنکه حداقل ثابت هم بمانند.داده های آماری و بررسی های میدانی موید این نکته است که در هفته های اخیرشاهد ثبات نسبی در قیمت مصالح هستیم چه آنکه با چشم انداز ثبات نرخ ارز اکثر تولید کنند گان مصالح که در گذشته برای سود بیشتر تولیدات خودرا دیرتر روانه ی بازار می نمودند حالا باسرعت بیشتری آنها راهی بازارمصرف می کنند. در بخش دستمزد هم چشم انداز افزایشی مبتنی بر همین تحلیل غیر محتمل است. اما در موضوع زمین که آن هم  ارتباط تنگاتنگی با نرخ دلار دارد شاهد رسیدن آن به سقف های نهایی قیمتیش هستیم. چه آنکه سازندگان مسکن یعنی مصرف کنندگان واقعی زمین هیچگاه نگاه سوداگرانه به زمین ندارند واین سفته بازان هستند که چنین دیدگاهی به آن دارند و با چشم انداز پیش رو احتکار زمین به لحاظ اقتصادی برایشان توجیه ناپذیر می نماید وبی شک همانگونه که قیمت زمین در این بازه ی زمانی سه ساله ی 97 بدین سو رشد بیشتری داشته در صورت تحقق این سناریو سقوط شدیدتری را هم نسبت به مسکن پیش روی خود خواهددید. اما موضوع دیگری که آینده ی قیمت مسکن بی شک تحت تاثیر آن خواهد بود دخالتها ویا سیاست های دولت است. دولت با اتخاذ پاره ای سیاست ها از قبیل اخذ مالیات از مسکن غیر مصرفی که به قصد سرمایه گذاری در نظر گرفته شده و بدون تبعیض وتبصره، می تواند در افزایش انگیزه ی این قبیل مالکین در عرضه ی آنها نقش مهمی ایفا کند تا ضمن جلوگیری از کاهش نیافتن قیمت یا همان چسبندگی قیمت تلاش کرده باشد از رکود فرسایشی ناشی از آن بر بازار مسکن جلوگیری کند.