واکاوی پشت پرده بیانیه‌های شورای همکاری خلیج‌فارس و ادعای اماراتی‌ها درباره جزایر ایرانی؛ وهـم تملـک

توهم خودساخته اماراتی‌ها درباره مالکیت جزایر سه‌گانه ایران و ماهیگیری از آب گل‌آلود منطقه، رویکرد جدیدی نیست اما به کنشی فراتر از محکومیت‌های همیشگی مسئولان کشور و احضار سفیر نیاز دارد. این ادعای باطل در بیانیه شورای همکاری خلیج‌فارس با حمایت چینی‌ها آغاز شد و سپس روس‌ها، ژاپنی‌ها و حالا اتحادیه اروپا از آن حمایت کردند. واضح است که اماراتی‌ها حمایت اتحادیه عرب و شورای همکاری خلیج‌فارس را نیز دارند. در بیانیه‌ی مشترک اتحادیه اروپا با شورای همکاری خلیج‌فارس لحن بیانیه با بیانیه‌های دیگر متفاوت بود؛ در این بیانیه‌ی {باطل} ذکرشده است:« ما از ایران می‌خواهیم به «اِشغال» جزایر سه‌گانه امارات متحده عربی، تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی که نقض حاکمیت امارات متحده عربی و اصول منشور سازمان ملل متحد است، پایان دهد». آن‌ها صراحتاً از واژه تند «اِشغال» استفاده کردند. در بیانیه‌های قبلی، چین و روسیه ادعای {باطل} مالکیت جزایر سه‌گانه را محل اختلاف بین ایران و امارات خوانده بودند اگرچه ازجمله «ارجاع به دادگاه بین‌المللی» نیز استفاده کردند که ارجاع این ادعای {پوچ} به دادگاه بین‌المللی نگرانی‌ها را بیشتر هم می‌کند. در گفتگو با «مهدی میرزاده کوه شاهی»، دکترای جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک و استاد دانشگاه هرمزگان برنامه‌های پنهان شورای همکاری خلیج‌فارس و اتحادیه اروپا را بررسی کرده‌ایم. این استاد دانشگاه معتقد است که عبور موشک‌های ایران از گنبد آهنین اسراییل، موجب تشدید ترس کشورهای عربی از قدرت نظامی ایران شده است و در همین راستا آن‌ها به بلوک منزوی کردن بیشتر ایران پیوسته‌اند تا به اهدافشان برسند. میرزاده بر این باور است که مذاکره با کشورهایی چون مصر، عراق و ترکیه می‌تواند راه‌حلی برای توقف یا خنثی کردن اهداف کشورهای حاشیه خلیج‌فارس از طرح این موضوع و کنترل تنش در منطقه به نفع ایران باشد. 

تشدید ترس از ایران 
این استاد دانشگاه ضمن بیان اینکه پیگیری این موضوع را باید تکه‌ای از یک کلان‌روند ببینیم، توضیح داد: کلان‌روندهایی در خاورمیانه به‌خصوص در حوزه خلیج‌فارس در حال وقوع است که در ایران به آن توجه نشده؛ ازجمله آن‌که وزن مرکز ژئوپلیتیکی خاورمیانه به سمت اعراب حاشیه خلیج‌فارس تغییر کرده است. 
میرزاده در پاسخ به اینکه چه اتفاقی افتاده که شورای همکاری خلیج‌فارس توانسته رضایت اروپایی‌ها را جلب کند؟ گفت: شورای همکاری خلیج‌فارس سال‌ها است که مسئله فلسطین دیگر برایش اولویت اول نیست. این موضوع از زمان ترامپ با پیمان ابراهیم برای عادی‌سازی روابط با اسرائیل مشهود شد به‌طوری‌که در حال حاضر این کشورها روابط تجاری، سیاسی و امنیتی سطح بالایی با رژیم صهیونیستی دارند.
وی بابیان اینکه کشورهای قطر و کویت در این زمینه به خاطر مخالفت‌های داخلی دست به عصاتر رفتار کرده‌اند گرچه مبادلات تجاری‌شان با اسراییل برقرار است، افزود: مواجهه با ایران و جزایر سه‌گانه بیش از مسئله اراضی اشغالی و فلسطین برای این کشورها در اولویت است. زیرا این موضوع برای آن‌ها هویت آفرین است. 
این استاد دانشگاه گفت: نظام‌های سیاسی پدرسالار جنوب خلیج‌فارس چون دموکراسی ندارد؛ مشروعیت را خریداری می‌کنند یعنی حکومت، نظام سیاسی و حاکمیت یک سری مشوق‌ها و امتیازات به شهروندان می‌دهد و به ازای آن مشروعیت خریداری می‌کند. پس در جنوب خلیج‌فارس کاری به فلسطین ندارند.
میرزاده با تأکید بر اینکه تا قبل از رسیدن موشک‌های ایران به اسراییل، مشت ما در منطقه بسته بود، عنوان کرد: کشورهای حاشیه خلیج‌فارس نمی‌دانستند ایران تا چه اندازه می‌تواند برای آن‌ها خطرناک باشد تا زمانی که موشک‌های ایران به اسرائیل رسید و از آن مهم‌تر از گنبد آهنین عبور کرد؛ واهمه این کشورها از ایران چند برابر شد.

دیپلماسی نقطه‌ضعف ایران
استاد دانشگاه هرمزگان با اشاره به اینکه امارات هم از اسرائیل و آمریکا سامانه گنبد آهنین گرفته است و گمان می‌کردند این سامانه سپر محافظ آن‌ها در شرایط جنگی خواهد بود، اظهار کرد: الآن دریافتند که این سامانه نمی‌تواند از آن‌ها دفاع کند لذا میزان واهمه شورای همکاری خلیج‌فارس از ایران به‌شدت افزایش یافت چراکه آن‌ها گوشه‌ای از قدرت نظامی ایران را دیدند.
میرزاده گفت: کشورهای منطقه درعین‌حال که این نقطه اتکا ایران را دیدند ضعف دیپلماسی کشورمان را نیز دریافتند. فهمیدند که الآن ما به‌شدت از سوی غرب در فشار هستیم و هیچ درخواستی از سمت غرب و آمریکا برای کاهش تنش بین ایران و اسراییل وجود ندارد؛ ایران در مجامع جهانی و عرصه بین‌المللی همسو و همراه ندارد. این انزوا که با همراهی صد درصد آمریکا، اتحادیه اروپا و اسرائیل در منطقه رخ‌داده است اعراب را هم تحریک کرد که به این ریسمان بپیوندند که بتوانند به ایران فشار بیاورند.
وی اضافه کرد: از دیدگاه من در حال حاضر آنچه در فلسطین رخ می‌دهد یک دعوای سرزمینی تمدنی است. جنگ‌افزاری که توسط اسرائیل استفاده می‌شود صرفاً اسرائیلی نیست، غربی است. اطلاعاتی که منجر به تصمیم و انتخاب مواضع فلسطینی‌ها و لبنانی‌ها می‌شود نیز به همین شکل است. بلوک سه‌ضلعی متشکل از اسرائیل، غرب و کشورهای منطقه در مقابل خط ایران و گروه‌های مقاومت می‌جنگند. این موضوع پنهان بود اما حمله موشکی آن را آشکار کرد. 
تحلیلگر مسائل خاورمیانه بابیان اینکه ایران اکنون در بدترین موضع به لحاظ مشروعیت بین‌المللی قرار دارد؛ روابطش با کشورهای غربی کاهش‌یافته و سطح تنش بالا رفته است و حالا کشورهای عربی نیز به این بازی پیوسته‌اند، افزود: دلیلش هم تشدید ترس کشورهای منطقه نسبت به ایران، توانمندی نظامی کشور و آگاهی از انزوایی که در این برهه زمانی به آن گرفتار شدیم. 
به گفته میرزاده، کشورهای عربی با حماس و گروه‌های مقاومت همواره مسئله داشتند؛ در چند ماه اخیر براثر فشار افکار عمومی حزب‌الله از فهرست تروریستی اتحادیه عرب خارج شد. در عمل کشورهای منطقه موضعشان همان موضع آمریکا بوده است.

تکه‌ای از یک پازل بزرگ علیه ایران
استاد دانشگاه هرمزگان با تأکید بر اینکه اتحادیه اروپا هم از این رویکرد منافع اقتصادی و هم دغدغه امنیتی و سیاسی دارد، عنوان کرد: سطح روابط و همکاری‌های اقتصادی اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیج‌فارس به‌شدت بالا است. اتحادیه اروپا با چین و مسکو رقابت دارد و نمی‌خواهد در کش‌وقوس‌های سیاسی سطح مراودات اقتصادی و نفوذ سیاسی‌شان کاهش پیدا کند. از همین روی وقتی می‌بینند چین مواضع شورای همکاری خلیج‌فارس {اماراتی‌ها} پیرامون جزایر سه‌گانه را پذیرفته با این شرط که بین آن‌ها و چین، اتحادیه اروپا اولویت کشورهای عربی باشد این رویکرد را برگزیدند.
میرزاده بابیان اینکه دلیل دیگر همراهی اتحادیه اروپا فشار مضاعف برای انزوا ایران و حل مسئله فلسطین از طریق جلب همکاری کشورهای حاشیه خلیج‌فارس است، تصریح کرد: کشورهای حاشیه‌های خلیج‌فارس قلب جهان عرب و بازیگر جهان عرب هستند و بازیگران محوری سازمان همکاری اسلامی هستند یعنی اگر رضایت این پنج-شش کشور جلب شود عملاً سازمان همکاری اسلامی سازمانی توخالی است.

لزوم مذاکره مستمر با کشورهای مستقل منطقه
تحلیلگر مسائل خاورمیانه بابیان اینکه گمان می‌کنم رویکرد کنونی آغاز یک فشار بزرگ و پلنی برای اقدامات گسترده‌تر علیه ایران است، افزود: نوع مواجهه ما، این نقشه را می‌تواند خنثی و متوقف کند. از دیدگاه من هدف قرار دادن نظام سیاسی یا وحدت سرزمینی کشورمان توسط غرب، اسراییل و اعراب در منطقه دنبال می‌شود؛ در همین راستا اگر این موضوع به شورای امنیت برود در خوش‌بینانه‌ترین حالت رأی چین و روسیه وتو است و چالش‌هایی را برای ما ایجاد می‌کند.به گفته میرزاده، دستگاه دیپلماسی کشورمان در انظار عمومی بین‌المللی به‌عنوان کنشگرانی که توافق ایجاد می‌کنند بی‌اعتبار شده‌اند. 
وی اضافه کرد: اگر از مواضع تاکتیکی‌مان عقب‌نشینی کنیم و در دوره‌ی گذاری که دولت آمریکا تغییر می‌کند لابی سنگینی داشته باشیم موضوع قابل‌کنترل خواهد بود. البته این وسط نقش کنشگرانی مثل مصر و ترکیه می‌تواند مؤثر باشد. با مذاکره صرف با کشورهای حاشیه خلیج‌فارس چیزی عاید ما نخواهد شد اما مصر مسائل دیگری را هم می‌بیند و می‌داند در صورت گسترش جنگ سرزمین آن‌ها نیز تهدید می‌شوند لذا بایستی با کشورهای مستقل جهان عرب مثل مصر، عراق و ترک‌ها بیشتر مذاکره کرد.