زمین تشنه قصه پرغصه بی‌آبی را روایت می‌کند

 صبح ساحل ، اقتصادی - سالیان سال است که خشکسالی چتر خود را بر سراسر ایران گسترانده و ناقوس کم آبی و بی آبی را در نقاط مختلف کشورمان از جمله هرمزگان به صدا درآورده است.

به گزارش ایرنا، امروز نوای کم آبی و بی آبی از جای جای سرزمین پهناور هرمزگان، سرزمین همسایه خلیج فارس به گوش می رسد و زمین تشنه، قصه پرغصه بی آبی را روایت می کند. قصه پرغصه ای که خشکسالی تنها نقش آفرین آن نبوده و مسئولان و مردم هم نقش مهمی در شکل گیری آن داشته اند.

بی برنامگی مسئولان در استفاده از منابع آبی و برداشت بیش از حد از دشت های استان و مصرف بی رویه آب از سوی مردم، جلوه گری بی آبی را دو چندان کرده است.مصرف بی رویه، ذخایر زیرزمینی را نابود کرده و وضعیت دشت های هرمزگان را به مرحله بحران رسانده است.دشت های هرمزگان در حسرت آب نفس می کشند و دیگر جانی برایشان باقی نمانده تا آدمیان شیره آن را بهره گیرند.

از 74 دشت موجود در هرمزگان تمامی آن ها دارای بیلان منفی هستند و 38 دشت ممنوعه بوده و باقی دشت ها نیز شور است.تنها برای مهار یک میلیارد و 800 میلیون مترمکعب روان آب در هرمزگان برنامه ریزی شده و یک میلیارد و 700 میلیون مترمکعب نیز هدر می رود که در شرایط بحران کم آبی حاکم بر این استان، این هدر رفت را باید یک فاجعه بزرگ دانست.طبق اعلام کارشناسان حوزه آب هرمزگان، شاخص های بحران آب در این استان به مراتب نامطلوب تر از متوسط شاخص کشوری است.بر اساس آمارها 2 درصد از جمعیت کشور در هرمزگان ساکن هستند در حالی که سهم آن ها از منابع تجدید پذیر کمتر از یک و نیم درصد است.بیش از 18 سال خشکسالی و کم آبی در هرمزگان موجب خشک شدن 365 حلقه چاه آب آشامیدنی، 18دهنه چشمه و قنات ، 100 حلقه چاه و کاهش آب 135حلقه چاه بین30 تا 70 درصد شده است.تداوم خشکسالی و کاهش نزولات جوی موجب شده این استان در طول شبانه روز با 900 لیتر بر ثانیه کمبود آب مواجه شود.در حال حاضر میزان تولید آب در استان هرمزگان برابر با 3 هزار و 600 لیتر بر ثانیه در شبانه روز است اما نیاز آبی این استان برابر با 4 هزار و 500 لیتر بر ثانیه در این بازه زمانی است.

** منابع آبی هرمزگان به مرز هشدار رسید

طبق اعلام مسئولان متولی حوزه آب هرمزگان، هم اکنون وضعیت منابع آبی این استان به مرز هشدار رسیده است.مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب شهری هرمزگان در نخستین نشست شورای اداری این استان در سال 97 گفت: کاهش بارندگی، کاهش روان آب ها و هم چنین تداوم کمبود منابع آبی، وضعیت آبی این استان را به مرز هشدار رسانده است.امین قصمی بیان داشت: در سال زراعی 97 - 96 ، 79 درصد کاهش بارندگی در هرمزگان داشتیم که تمامی منابع آبی این استان بویژه سدهای اصلی را تحت تاثیر قرار داده است.وی بیان داشت: میزان بارندگی در سدهای استقلال، شمیل و نیان در سال گذشته صفر بوده و حجم مفید در مخازن این سدها به 20 میلیون متر مکعب رسیده است.

مدیر عامل آب و فاضلاب شهری هرمزگان اظهار کرد: سال 97 سال طاقت فرسایی در سطح استان شاهد هستیم و تابستان امسال بزرگترین دغدغه، تامین آب است.قصمی گفت: در شرایط حاضر چاره ای جز جیره بندی آب نداریم اما ابتدا سعی داریم با اصلاح الگوی مصرف شرایط را بهبود بخشیم که نیازی به جیره بندی نباشد.

مدیرعامل آبفا هرمزگان تصریح کرد: میزان ذخیره آب در هرمزگان مناسب نیست و در این شرایط همه باید خود را مالک آب بدانیم و در صرفه جویی و مصرف بهینه این سرمایه حیاتی تلاش کنیم.وی با اشاره به تلاش های شرکت آبفا هرمزگان برای کاهش هر چه بیشتر مشکلات ناشی از کم آبی، بیان داشت: این شرکت اقدام به اجرای طرح های موثر و ماندگاری از جمله حفر چاه، احداث آب شیرین کن و اجرای خط انتقال و اصلاح شبکه های فرسوده کرده است.قصمی خاطرنشان کرد: در حال حاضر 20 پروژه نمک زدایی (آبشیرین کن) در سطح استان داریم که 16 پروژه در حال بهره برداری و 4 پروژه نیز در حال ساخت و اخذ مجوز است.به گفته وی، سهم منابع آبی استان از چاه ها و سدها، 71 درصد و آبشیرین کن ها 29 درصد است که پیش بینی می شود تا پایان سال 99، سهم منابع آبی از آبشیرین کن ها به 66 درصد افزایش و در بخش چاه و سد به 34 درصد کاهش یابد.

** کاهش ذخیره سد استقلال میناب 

یکی از مهمترین منابع آبی هرمزگان سد استقلال میناب است که این روزها حال و روز چندان خوشی ندارد؛ این سد بیش از 40 سال پیش با هدف آبرسانی به شهر میناب و بندرعباس احداث شد ولی پس از دو دهه کم بارشی و خشکسالی، در سال های اخیر با بحران کم آبی مواجه شد.مدیرعامل شرکت آب منطقه ‌ای هرمزگان با اشاره به وضعیت ناخوشایند سدها و دشت های استان،گفت: ذخیره سد استقلال میناب تنها تا ابتدای تیرماه جوابگوی تامین آب آشامیدنی شهرهای بندرعباس و بندرخمیر است.هوشنگ ملایی با بیان اینکه ظرفیت این سد 250 میلیون متر مکعب است، اظهار کرد: اکنون حجم مفید سد استقلال میناب تنها 10 میلیون متر مکعب است.

وی تصریح کرد: دشت های استان متاثر از تداوم دوره خشکسالی حاکم بر هرمزگان در وضعیت ممنوعه و ممنوعه بحرانی قرار دارند.مدیرعامل شرکت آب منطقه ای هرمزگان گفت: به دلیل برداشت های بی رویه در گذشته، در حال حاضر سالیانه افزون بر 210 میلیون مترمکعب کسری در منابع آب زیرزمینی داریم و با توجه به برداشت های فعلی صدمات جبران ناپذیری به مخازن و منابع آب زیرزمینی وارد می شود.

**بحران کم آبی بسیار جدی است

استاندار هرمزگان با بیان اینکه طبق آمارهای اعلام شده، میزان بارندگی در استان در سال گذشته 90 درصد کمتر از میانگین بلندمدت استان بوده، گفت: در شرایط فعلی بحران کم آبی در استان بسیار جدی است.فریدون همتی در نخستین نشست شورای حفاظت از منابع آب هرمزگان در سالجاری اظهار داشت: در حال حاضر میزان ذخیره سدها و منابع آب استان بسیار کم بوده و برای گذر از بحران کم آبی باید مقوله صرفه جویی از سوی مردم و سازمان ها جدی گرفته شود.وی با اشاره به تلاش های در دست انجام و اجرای طرح های مختلف به منظور گذر از بحران کم آبی در استان، افزود: تلاش می‌شود تا آب شیرین کن‌های در دست ساخت در استان هر چه زودتر به بهره برداری برسد تا بخشی از کمبود‌ها جبران شود.فریدون همتی استاندار هرمزگان در پایان اظهار کرد: رسانه‌ها و صداوسیما باید با اطلاع رسانی در خصوص بحران کم آبی در استان به کاهش مصرف آب کمک کنند و آموزش و پرورش نیز باید به شکل جدی در زمینه مصرف آب فرهنگ سازی کند.