کشور ما دارای سه جامعه شهری، روستایی و
عشایری است که جامعه عشایری در نگاه مسئولان کمتر دیده میشود. زندگی مردمان عشایر با کوچ پیوند خورده، آنها دو بار در طول سال باروبندیل سفرمی بندند، دل به کوهها و کوهسارها میزنند و سختیهای عبور از درهها، رودخانهها و کوهها را به جان میخرند تا مراتع و آبوهوای بهتری پیدا کنند. درگذشته تعداد عشایر ایران بیشتر بود اما بهمرورزمان خیلی از آنها به یکجانشینی رو آوردند هرچند که هنوز هم هستند عشایری که به کوچنشینی خود پایبند هستند وزندگی ساده و صمیمی مردمانشان در نقاط مختلف ایران در جریان است.
به نوشته ی روزنامه صبح ساحل، مدیر امور عشایر سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان درباره زندگی و نقش جامعه عشایری به صبح ساحل میگوید: معاش این جامعه اتکا به دامداری بر مبنای کوچ است. جامعه عشایری نمونهٔ واقعی اقتصاد مقاومتی است که جمعیتی مولد دارند. در جامعه عشایری بیکار نداریم، هر چادر عشایری یک کارگاه تولیدی است که در این چادر صنایعدستی بهعنوان میراث گرانبها نیز تولید میشود. در کنار تولید شیر، صنایع تبدیلی نیز دیده میشود که شیر تولیدی به
فرآوردههای لبنی تبدیل میشود. عشایر در این چادرها، پشم و کرک را به نخ و سپس به فرش تبدیل میکنند.
منوچهر سالاری تأکید میکند: باید نگاه همگان به عشایر تغییر کند، باید به نقش پررنگ جامعه عشایری در اقتصاد کشور توجه شود نه به جامعه کوچک آنها. این روزها کوچ عشایر به مناطق گرمسیری هرمزگان آغازشده است. همهساله قسمتهای شمالی هرمزگان از آبان ماه میزبان شمار زیادی از عشایر است که باهدف استفاده از آبوهوای مطلوب و مراتع سرسبز به استان کوچ میکنند.
مدیر امور عشایر سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان در این خصوص میگوید: ۳ هزار و ۵۰۰ خانوار عشایر با جمعیت حدود ۲۰ هزار نفر برای زمستان گذرانی در مناطق مختلف هرمزگان مستقر میشوند. او اضافه میکند: از این شمار 2 هزار خانوار برون کوچ و بقیه که 1500 خانوار را شامل میشود، درون کوچ هستند. برون کوچ به عشایری گفته میشود که در فصل زمستان (قشلاق) در مناطق گرمسیری و در تابستان (ییلاق) در مناطق سردسیری کوچ میکنند. وی ادامه میدهد: عشایر برون کوچ عمدتاً در شهرستانهای حاجیآباد، رودان و تعداد کمی در بندرعباس زندگی میکنند که در فصل قشلاق در هرمزگان و در فصل ییلاق به استان کرمان و حدود 50 خانوار نیز به استان فارس کوچ میکنند.
به گفته وی، مراتع شهرستانهای حاجیآباد، رودان و بندرعباس پذیرای بیشترین شمار عشایر در خود است. سالاری ادامه میدهد: بیش از ۵۰۰ هزار رأس دام عشایر از مراتع این شهرستانها تغذیه میکنند. عشایر درون کوچ با 1500 خانوار در شهرستانهای حاجیآباد، بندرعباس، رودان، پارسیان، بشاگرد و میناب زندگی میکنند. وی مدتزمان استقرار عشایر در هرمزگان را از آبان تا فروردین اعلام میکند. مدیر امور عشایر سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان با اشاره به ارائه خدمات به عشایر فراهم کردن مقدمات کوچ تأکید میکند: جایگزینی سوخت فسیلی بهمنظور حفظ و احیاء مراتع، برقرسانی به چاههای کشاورزی، اصلاح و بهسازی راهها، آبرسانی سیار و تأمین آب پایدار از فعالیتهایی است که برای عشایر کوچ رو در هرمزگان صورت میگیرد.
سالاری میگوید: امسال یک میلیارد و ۵۰۰ هزار تومان تسهیلات زنجیره تأمین گوشت قرمز نیز به عشایر اختصاصیافته است. او خاطرنشان میکند: تاکنون ۴۶ نفر برای دریافت این تسهیلات به بانکهای عامل معرفیشدهاند، این تسهیلات ۴ درصد با بازپرداخت ۵ ساله است.
وی با اشاره به اجرای طرح اسکان عشایر در استان هرمزگان، هدف از اجرای این طرح را ارائه خدمات رفاهی بهینه به عشایر، افزایش بهرهوری از منابع تولید و مشارکت مؤثر جامعه عشایری میداند و اضافه میکند: تاکنون 12 سایت (شهرک) عشایری در شهرستانهای حاجیآباد، بندرعباس، رودان، میناب و پارسیان راهاندازی شده است. اجرای دو طرح مطالعات نیز برای شناسایی و مکانیابی کانون توسعه اسکان عشایر بهزودی آغاز خواهد شد. سالاری میگوید: در شهرستان رودان و حاجیآباد تاکنون بیش از 4۰۰ خانوار عشایری اسکانیافته و برای اجرای طرح اسکان عشایر در این مناطق اقداماتی ازجمله ایجاد سامانه هدایتی و خودجوش، انجام عملیات تسطیح، حفر چاه، واگذاری اراضی و تأمین آب آشامیدنی، مرمت و بهسازی راه عشایری و ایجاد جایگاه سوخت فسیلی و غیره انجامشده است.
وی اضافه میکند: با اجرای این طرح، از مهاجرت به حاشیه شهرها توسط عشایری که تمایل به کوچ نداشته و داوطلب اسکان هستند جلوگیری میشود، همچنین میزان تولیدات و توانمندیهای اقتصادی عشایر در حوزههای کشاورزی و دامپروری افزایش مییابد. سالاری تأکید میکند: در اجرای طرح مطالعات جامع عشایری استان، بهرهگیری از انرژی خورشیدی برای تأمین برق خانوارهای عشایر یکی از برنامههای محوری حوزه امور عشایر سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان به شمار میرود. وی با اشاره به طرح استفاده از سیستمهای تولید برق خورشیدی برای تأمین روشنایی سیاهچادرهای عشایر هرمزگان میگوید: حملونقل و نصب آسان سیستم تولید برق خورشیدی و تأمین روشنایی سیاهچادرهای عشایر و دادن خدمات بهتر به این قشر از مهمترین اهداف اجرای این طرح است. مدیر امور عشایری جهاد کشاورزی هرمزگان اضافه میکند: در این طرح که از سال ۱۳۹۱ آغازشده است، تعداد اندکی از خانوار از این طرح بهرهمند شدند. هماکنون با رایزنیهای انجامشده با شرکت توزیع نیروی برق استان هرمزگان، اطلاعات بیش از 350 خانوار عشایری در اختیار این شرکت قرار دادهشده است تا این شرکت، سیستمهای تولید برق خورشیدی را تأمین و برای استفاده عشایر نصب کند. وی ابراز امیدواری میکند: شرکت توزیع نیروی برق هرمزگان این طرح را در اولویت برنامههای اجرایی قرار دهد