بررسی مهم‌ترین محورهای اقتصادی اعلامی از سوی کاندیداها؛

دورنمای مبهم اقتصادی دولت آینده


نویسنده: مریم دهقان

راهکارکاندیداها برای رفع مشکلات اقتصادی کشور چیست؟

در روزهای اخیر شش کاندیدا برای چهاردهمین انتخابات ریاست جمهوری با یکدیگر رقابت می‌کنند و در تلاش هستند تا نظرات و دیدگاه‌های خود را در خصوص موضوعات مختلف تبیین کنند. از آنجایی که چالش اصلی این روزهای کشور مشکلات اقتصادی است و وضعیت اقتصادی مردم در سال‌های اخیر لطمه دیده است؛ در این گزارش قصد داریم به بررسی و مقایسه دیدگاههای اقتصادی و معیشتی کاندیداها با یکدیگر بپردازیم و بررسی کنیم که دیدگاه کدام نامزد عملی‌تر خواهد بود. لاپزم به توضیح است که صبح ساحل از هیچ یک از نامزدها جانبداری نخواهد کرد و صرفا مهمترین محورهای اقتصادی اعلامی از سوی کاندیداهای انتخابات ریاست‌جمهوری را بررسی می‌کند.

  

دیدگاه‌های اقتصادی کاندیداهای ریاست جمهوری

بررسی دیدگاه‌های اقتصادی کاندیداهای ریاست جمهوری نشان می‌دهد که هیچ یک برنامه مدون و دیدگاه کلانی نسبت به آینده اقتصاد کشور ندارند و صرفا به کلی گویی بسنده می‌کنند. اگر قرار باشد که در دولت چهاردهم برای افزایش نقدینگی و خلق پول چاره‌اندیشی نشود؛ متاسفانه باید منتظر افزایش نرخ دلار باشیم که به تبع آن مشکلات اقتصادی زنجیره‌وار ادامه خواهد یافت. در جدول زیر دیدگاه هر یک از نامزدهای انتخاباتی در خصوص اقتصاد ذکر شده است.

نام کاندیدا

دیدگاه‌های معیشتی و اقتصادی

محمدباقر قالیباف

قالیباف در انتخابات سال 1400، در حمایت از سید ابراهیم رییسی از کارزار انصراف داد و پس از آن بر کرسی ریاست مجلس نشست. به گفته وی ۸۵ درصد اقتصاد دولتی است. بزرگ‌ترین فساد در کشور ناکارآمدی است. او حل تورم را در گرو رسیدن به پیشرفت می‌داند و که برای آن باید به دنبال سرمایه‌گذاری و تولید ثروت بود. به گفته وی، در یک دهه گذشته متوسط سالانه رشد اقتصادی یک درصد بوده است؛ لذا باید کیک اقتصاد را بزرگ کرد.

امیرحسین قاضی زاده هاشمی

قاضی زاده هاشمی معتقد است که یک دهه رشد اقتصادی کشور منفی بوده است و الان با وجود اینکه رشد اقتصادی مثبت شده اما هنوز مردم لذت آن را نچشیده‌اند. علت آن هم این است که تک تک شهروندان این سرزمین باید رشد پیدا کنند. به گفته وی گاهی ممکن است رشد اقتصادی مثبت باشد و یک بخش از اقتصاد رشد پیدا کند ولی فقط وضعیت یک قشر از مردم بهتر شود. قاضی زاده هاشمی معتقد است که باید کاری کرد که آحاد جامعه با یکدیگر پیشرفت کنند.

سعید جلیلی

جلیلی معتقد است که بدون اف‌ای‌تی‌اف و ارتباط با جهان، بازهم امکان رشد و پیشرفت وجود دارد. جلیلی در بازار ارز به دنبال اجرای برنامه از سوی همه وزارتخانه‌ها برای ارزآوری و اشتغال‌زایی، استفاده از ظرفیت همسایگی با دو کشور پاکستان و افغانستان، تبدیل هفت میلیون مرزنشین به صادرکننده، تعامل گسترده با کشورهای خارجی، توسعه ارتباطات با کشورهای دارای نقاط مشترک، غیرفعال‌سازی اهرم فشار اقتصادی دشمن برای همیشه و حل مشکل تورم با اقتصاد مقاومتی است.

مسعود پزشکیان

پزشکیان تلویحا به مساله مهاجرت اشاره کرده و گفته است در دولتش دست متخصصان را می‌بوسد و از آنها خواهش می‌کند تا در کشور بمانند چرا که اگر این افراد ماندند و سرمایه‌گذاری کردند می‌توانیم اشتغال ایجاد کنیم و رشد اقتصادی را تحقق دهیم. وی گفته است: باید بپذیریم که اگر می‌خواهیم به اهداف سیاست‌های کلی دست یابیم دنبال افرادی بگردیم که مهارت و علم را دارند. وی در خصوص بورس معتقد است که دخالت دولت در بازار عامل بروز بحران اصلی شده است. پزشکیان خود را از جنجال پیوستن یا نپیوستن کنار کشیده است.

مصطفی پورمحمدی

تنها روحانی حاضر در عرصه‌ی انتخابات سال 1403 است. او صحبت‌های متعددی در خصوص مبارزه با فساد و راهکارهای آن دارد. پورمحمدی نام دولت خود را «دولت قرار» و اولویت‌های آن را 1- عدالت، 2- ثروت و 3- قدرت می‌داند. پور محمدی گفته است که قرار من با شما تحقق این سه اولویت کلیدی است.

علیرضا زاکانی

در انتخابات 1400 به نفع سید ابراهیم رییسی از حضور در رقابت‌های انتخاباتی انصراف داد و بعد از آن صندلی شهرداری تهران را به دست آورد. زاکانی در راه و روش نیز یادآور احمدینژاد است. او معتقد است که تک‌رقمی کردن تورم در کوتاه‌مدت با رکود همراه می‌شود و سرکوب قیمت در تولید نیز به جای تنظیم بازار و اصلاح نظام تولید و حذف رانت‌ و دلالی، کشور را دچار مشکلات جدی می‌کند.

    

راهکارکاندیداها برای رفع مشکلات اقتصادی کشور

نامزدهای چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری اهداف و نظرات گوناگونی برای رشد اقتصادی، مهار تورم و کنترل نقدینگی دارند که در جدول زیر به آن اشاره شده است. اما نکاتی که تا کنون نامزدها به آن نپرداخته‌اند عبارتند از استراتژی صنعتی در کشور، راهکارهای توسعه صادرات غیرنفتی و رکود در بازار که با توجه به شرایط تحریم و کاهش صادرات نفت در سال‌های گذشته، این موضوعات اهمیت زیادی دارد. راه برون رفت از این مشکل عدم وابستگی به تعداد محدودی از مقاصد صادراتی و برداشتن تمرکز از صادرات کالاهای اولیه است که جز با دیپلماسی و مذاکره برای رفع تحریم‌های ظالمانه میسر نیست.

نام کاندیدا

راهکار مد نظر برای رفع چالش‌های اقتصادی

محمدباقر قالیباف

بزرگ کردن کیک اقتصاد و حل ریشه‌ای است تورم، گرانی و عدم ثبات در اقتصاد

امیرحسین قاضی زاده هاشمی

جراحی نظام اداری کشور و حل تورم از طریق عدم دخالت دولت و حذف اقتصاد دولتی

سعید جلیلی

استفاده از ظرفیت استان‌ها برای حل مشکل گرانی و حل مشکل تورم با اقتصاد مقاومتی

مسعود پزشکیان

رشد اقتصادی با کمک سرمایه‌گذاری

مصطفی پورمحمدی

شفافیت اقتصادی برای مبارزه با فساد و همخوانی بسترهای فناوری و تکنولوژی با داده‌های اقتصادی

علیرضا زاکانی

جلوگیری از چاپ پول بی‌رویه برای رفع مشکل تورم

    

مبارزه با غول تورم

در سال‌های پس از انقلاب، به دلیل ساختار اقتصادی کشور شاهد روند صعودی در نرخ دلار بوده‌ایم. سطح تولید داخلی، میزان واردات و صادرات، نقشه راه‌ توسعه اقتصادی، میزان بدهی کشور و اقدامات داخلی در زمینه‌های اصلاحات اقتصادی از جمله عوامل تاثیرگذار بر نرخ ارز هستند. اما نکته قابل تامل در افزایش نرخ ارز در کشور، تورم مزمنی است که کشور با آن دست به گریبان است و با توجه به اقتصاد دولتی که شاهد آن هستیم؛ به نوعی می‌توان گفت که وضع اقتصاد کشور را وخیم‌ کرده است. اگر کاندیداهای ریاست جمهوری رویکردی در پیش بگیرند که اقتصاد از بند دولت آزاد شود، موتور چاپ پول را خاموش و فرصت‌های سرمایه‌گذاری در سطح کلان ایجاد شود؛ می‌توان به بهبود وضعیت اقتصادی در سال‌های آینده امید داشت. در جدول زیر میانگین نرخ تورم، قیمت دلار و درصد تورمی که با آن دولت به کار خود خاتمه داده است ذکر شده است.

 

سال

دولت

میانگین نرخ تورم

درصد تورمی که با آن دولت به کار خود خاتمه داده است

قیمت  دلار

60

میرحسین موسوی

19.2 درصد

29.2

از 27 تومان تا 120 تومان

68

هاشمی رفسنجانی

25.3 درصد

26.3

از 120 تومان تا 478 تومان

76

خاتمی

15.7 درصد

19.7

از  تومان478 تا 904 تومان

84

احمدی‌نژاد

16.5 درصد

35.1

از 904 تومان تا 3600 تومان

92

روحانی

23 درصد

45.8

از 3600 تومان تا 27 هزار تومان

1400

رئیسی

29.4 درصد

37

از 27 هزار تومان تا 59 هزار تومان

   

بررسی چند آمار مهم اقتصادی برای ترسیم نقشه راه آینده

آمارها از صادرات غیرنفتی ایران در ۱۰ سال‌گذشته نشان می‌دهد بیش از ۸۰‌ درصد صادرات کشور به پنج مقصد عمده صادراتی تعلق  داشته‌ است. در این میان، سهم دو کشور چین و عراق به تنهایی بیش از نیمی از صادرات غیرنفتی ایران را تشکیل می‌دهد. بر همین اساس نامزدها باید بگویند چه برنامه‌ای دارند که بتوان کالاهایی با ارزش بیشتر صادر کرد و سهم ایران در بازارهای دنیا بیشتر شود.  این موضوع نیز در گروی دیپلماسی رئیس جمهور بعدی است که آیا منجر به افزایش سهم ایران در بازارهای دنیا به ویژه در حوزه خدمات فنی و مهندسی می‌شود یا نه.

مهمترین مقاصد صادرات غیرنفتی ایران در ۱۰ سال‌گذشته

چین، عراق، امارات، ترکیه، هند

سهم چین و عراق از صادرات غیرنفتی ایران

50 درصد کل صادرات غیرنفتی ایران

تراز تجاری غیر نفتی کشور در سال گذشته

۱۶.۸ میلیارد دلار ( ۲.۶ برابر بیشتر از سال قبل)

تراز تجاری با احتساب صادرات نفت خام در سال گذشته

۲۰.۶ میلیارد دلار

علت اصلی کسری‌های تراز تجاری غیر نفتی در سال گذشته

کاهش قیمت‌های جهانی به ویژه در حوزه محصولات پتروشیمی

   

جمع بندی

بررسی وعده‌های انتخاباتی و عملکرد دولت‌ها در دوره‌های پیشین، نحوه مواجهه با تورم توسط آنها، بررسی آمار صادرات کشور، نرخ ارز و ... همچنین بررسی دیدگاه‌ها و راهکارهای نامزدها برای حل مشکلات اقتصادی به ما نشان می‌دهد که علی رقم کلی‌گویی در سطح کلان اقتصادی، هیچ کدام نقشه جامعی در خصوص اصلاح ساختار اقتصادی بیمارکشور ندارند. هیچ راهکار کارشناسی شده‌ای برای برون‌رفت از مشکلات به چشم نمی‌خورد. بر همین اساس بررسی دیدگاه‌های شش کاندیدای ریاست جمهوری دورنمای روشنی برای حل ریشه‌ای تورم مزمن، توزیع عادلانه ثروت و بالا بردن سطح تولید، گسترش روابط و تعاملات تجاری و ... را نشان نمی‌دهد و تنها با وعده‌های انتخاباتی مواجهه هستیم که قبلا هم آنها را شنیده‌ایم.

برای این مطلب تا کنون نظری ثبت نشده‌ است.
0 / 200
  • نظر شما پس از بررسی و تایید منتشر خواهد شد.
  • لطفا از بکاربردن الفاظ رکیک، توهین و تهمت به اشخاص حقیقی و حقوقی خودداری کنید.

آخرین خبرها