همه چیز خوب پیش میرود و مشغول انجام کارهای خود هستید که یک دفعه درد شدیدی را در گردنتان حس میکنید، دردی که مانع از ادامه کارها میشود. چند روزی این درد بدون هیچ تغییری باقی مانده و حسابی برنامههای روزانه را دچار اختلال کرده است. همه افرادی که درد در ناحیه گردن را تجربه کردهاند با موارد یاد شده آشنایی کامل دارند و خوب میدانند که درد
گردن روند عادی زندگی را با مشکل مواجه میکند. برای اینکه بدانید درد گردن ناشی از چیست و چه زمانی باید آن را جدی گرفت، این متن را به دقت بخوانید.
ساختار بدن را بشناسید
گردن از مهرههایی تشکیل شده است که از جمجمه تا بالا تنه امتداد دارد. دیسکهای گردن نیز به نوعی شوک بین استخوانها را جذب میکنند. استخوانها، رباطها و ماهیچههای گردن هم نقش حمایت از سر را دارند ضمن اینکه اجازه حرکت را میدهند. هر گونه ناهنجاری، التهاب یا آسیب میتواند باعث درد یا سفتی گردن شود. چنانچه گردن درد بیش از یک هفته ادامه داشته باشد، باید حتما به پزشک مراجعه کرد. علاوه بر این، شدت زیاد درد یا گردن درد همراه با علائم دیگر نیاز به بررسی پزشکی دارد.
چند دلیل برای درد گردن
به طور کلی، هر نوع تنش و فشار عضلانی میتواند باعث بروز درد در
ناحیه گردن شود. برای مثال، گردن درد یا سفتی آن، معمولا به دلیل یک وضعیت نامطلوب مثل قرارگیری نامناسب گردن در خواب، به وجود میآید. همچنین استفاده بیش از اندازه و بدون استراحت از گردن، ممکن است باعث بروز گردن درد شود. کار کردن طولانی مدت در پشت میز بدون تغییر وضعیت و تکان دادن ناگهانی گردن در حین ورزش، ممکن است از دلایل دیگر بروز گردن درد باشند. اما گاهی گردن درد میتواند نشاندهنده یک آسیب جدی یا بروز یک بیماری باشد که در این شرایط پیگیری و بررسی پزشکی ضروری است.
به صدا درآمدن زنگ خطر!
گاهی اوقات گردن درد در اثر صدمه ایجاد میشود. باید توجه داشت که گردن در هنگام سقوط، تصادفات رانندگی و ورزش غیر اصولی آسیبپذیر است. در واقع وقتی عضلات و رباطهای گردن در شرایطی قرار بگیرند که مجبور به حرکت خارج از محدوده طبیعی خود شوند، در نتیجه آن، گردن آسیب خواهد دید. اگر استخوانهای گردن (مهرههای گردن) شکسته شود، ممکن است نخاع نیز آسیب ببیند. آسیب گردن در اثر تکان دادن ناگهانی سر معمولا با عنوان ضربه شلاقی (حرکت ناگهانی و سریع گردن به جلو و سپس به عقب که بیشتر در تصادفات اتفاق میافتد) شناخته میشود.
کارگاه شناخت درد
نشانههای گردن درد میتواند از نظر شدت و مدت زمان متغیر باشد. اغلب اوقات گردن درد، حاد است و تنها چند روز تا چند هفته ادامه خواهد داشت. در برخی موارد ممکن است گردن درد به صورت مزمن باشد. شدت گردن درد ممکن است آنقدر کم باشد که مشکلی در زندگی روزمره فرد ایجاد نکند در نقطه مقابل، احتمال بروز آن به صورت شدید نیز وجود دارد که باعث اختلال در زندگی روزمره فرد خواهد شد. علائم گردن درد ممکن است به شکل گرفتگی خود را بروز دهد که این مسئله گاهی با کاهش دامنه حرکتی همراه است. بسیاری از افراد گرفتگی را به یک نوع احساس گیر بودن یا سفتی در گردن تشبیه میکنند. درد گردن همچنین ممکن است آنقدر شدید باشد که فرد احساس کند در یک نقطه از بدنش جسم خارجی وارد میشود. این درد در برخی افراد به شکل دردی تیز هم احساس خواهد شد. معمولا درد گردن با حرکت یا چرخاندن گردن به سمت بالا، پایین یا طرفین تشدید میشود.
فراتر از گردن
درد گردن میتواند به سر، تنه، شانهها و بازوها نیز انتشار پیدا کند و احساس شود. چنانچه یک عصب در گردن تحت فشار باشد، علاوه بر درد، احتمال بروز سوزن سوزن شدن، بیحسی، ضعف در بازوها و دستها نیز وجود دارد. گاهی درد با احساس سوزش یا به حالت تیز، از گردن شروع میشود و به پایین بازوها میرسد. این مسئله نیاز به بررسی پزشک دارد و نباید این علامت را نادیده گرفت. در برخی موارد، درد گردن باعث بروز سردرد نیز خواهد شد، البته گردن درد همراه با سردرد، ممکن است از علائم سردرد میگرنی باشد. در برخی موارد با لمس ستون فقرات به ویژه ناحیه گردن، ممکن است درد گردن افزایش یابد که این مسئله معمولا در معاینات فیزیکی بروز میکند.
وقتی حمله قلبی مطرح است
یکی از مهمترین موارد درد گردن که نباید آن را نادیده گرفت، حمله قلبی است. گاهی حمله قلبی میتواند با گردن درد همراه باشد. البته گردن درد در کنار علائم دیگری بروز خواهد کرد. برای مثال، تنگی نفس، تهوع، استفراغ، درد در بازو یا در فک، به همراه گردن درد ممکن است ناشی از حمله قلبی باشد و بیمار در چنین شرایطی باید توسط اورژانس سریعا به مراکز درمانی منتقل شود. گاهی گردن درد به دلیل ابتلا به یک بیماری به وجود میآید مثلا مننژیت (التهاب پردههای محافظتی پوشاننده مغز و نخاع) در برخی موارد، با بروز گردن درد در کنار سایر علائم همراه است. سردرد، تب، حساسیت به نور، استفراغ و حالت تهوع ممکن است برخی از علائم مننژیت باشند که در کنار گرفتگی گردن خود را بروز میدهند. مننژیت یک وضعیت اورژانسی محسوب میشود و فردی که علائم آن را دارد باید سریعا به مراکز پزشکی مراجعه کند.
درد گردن و سایر بیماریها
گردن درد به دلایل دیگری نیز میتواند ایجاد شود برای مثال، روماتیسم مفصلی (آرتریت روماتوئید)، باعث درد، تورم مفاصل و خار استخوان خواهد شد. احتمال بروز این مسئله در ناحیه گردن نیز وجود دارد. یکی دیگر از مواردی که افراد میتوانند درگیر آن شوند، پوکی استخوان است که در نتیجه آن استخوانها ضعیف خواهند شد و احتمال بروز شکستگیهای کوچک وجود دارد. این مسئله بیشتر در نواحی دست یا زانو وجود دارد ولی در گردن نیز ممکن است اتفاق بیفتد و منجر به درد شود. فیبرومیالژیا یکی دیگر از مشکلاتی است که باعث بروز درد عضلانی در سراسر بدن به ویژه در ناحیه گردن و شانه میشود. یکی دیگر از مواردی که احتمال بروز گردن درد را افزایش میدهد، تحلیل دیسکهای گردنی در اثر بالا رفتن سن است. هنگامی که دیسک گردن به دلایل مختلف بیرون میزند (مثلا در اثر ضربه یا آسیب)، به نخاع و اعصاب فشار وارد خواهد کرد که به چنین حالتی فتق دیسک گردن، پارگی یا لغزش میگویند. یکی دیگر از مواردی که اغلب باعث بروز درد گردن میشود، تنگی کانال نخاع است. دلایل زیادی در بروز تنگی کانال نخاع نقش دارند.سفتی یا درد گردن، به دلایل دیگری نیز ممکن است ایجاد شود برای مثال، تومورها، ناهنجاریهای مادرزادی، عفونتها و سرطان ستون فقرات، برخی از مواردی هستند که میتوانند در بروز گردن درد نقش داشته باشند. البته باید توجه داشت که احتمال بروز موارد یاد شده بسیار کم و نادر است.
وقت مراجعه به پزشک است؟
همانطور که اشاره شد، درد بیش از یک هفته یا درد شدید نیاز به بررسی توسط پزشک دارد. علاوه بر این، بروز درد گردن همراه با تب یا سردرد، احساس گزگز و دردی که به بازوها یا پاها سرایت کند، از موارد دیگری هستند که مراجعه به پزشک را ضروری میکند. ناتوانی در به حرکت درآوردن بازوها یا دستها، ناتوانی در لمس چانه به بالای سینه (محدوده استخوان جناغ) و اختلال در عملکرد مثانه یا روده نیز باید مورد توجه قرار بگیرند. همچنین در مواردی که تصادف اتفاق بیفتد یا فرد زمین بخورد و گردن درد یا سایر مشکلات ایجاد شود، مراجعه به پزشک ضروری است.
راهکار طلایی کاهش درد
در مواردی که درد گردن خفیف و توسط پزشک بدون خطر تشخیص داده شده باشد، میتوان با انجام برخی کارها به بهبود آن کمک کرد. برای مثال، گذاشتن یخ (داخل کیسه و حوله گذاشته شود) روی گردن در روزهای اول بروز درد، میتواند مفید باشد. در روزهای بعدی باید از یک پد گرم کننده یا حوله گرم شده یا دوش گرفتن با آب گرم کمک گرفت. مصرف برخی داروهای بدون نسخه (OTC) مانند ایبوپروفن یا استامینوفن در شرایطی که فرد به بیماری خاصی دچار نباشد، به کاهش درد کمک میکند. البته هر یک از این داروها باید با آب فراوان و با معده پر مصرف شوند. از انجام ورزش و فعالیتهایی که باعث تشدید گردن درد میشوند باید تا چند روز خودداری کرد. علاوه بر این، بلند کردن وسایل نیز با تشدید گردن درد همراه است. در شرایط بروز گردن درد باید تا جای ممکن استراحت کرد و بازگشت به فعالیتهای زندگی نیز باید به آرامی صورت بگیرد.
چند نکته برای پیشگیری
حرکات اصلاحی و بهبود قرارگیری وضعیت گردن، از بروز درد در آن پیشگیری میکند. از قرار دادن تلفن بین گردن و شانه باید خودداری کرد و تا جای ممکن نباید به مدت طولانی از تلفن استفاده کرد. از ایستادن یا نشستن طولانی مدت و قرار گرفتن در یک وضعیت به مدت زیاد باید پرهیز شود. ماساژ ملایم ناحیه گردن در پیشگیری از درد موثر است. علاوه بر این، استفاده از یک بالشت مناسب میتواند مانع از بروز گردن درد شود. باید توجه داشت که استفاده از نگهدارندههای طبی گردن بدون مشورت پزشک، باعث تشدید گردن درد و مشکلات دیگر خواهد شد.
روزنامه صبح ساحل