انسان امروز، کسی است که مستاصل ارتباط است، ارتباط با خود، دیگران و جهان بیرون. او همواره به دنبال راه حلی می‌گردد تا بتواند دریای مواج درون خود را آرام کند و دایره‌ی ارتباطات خود را به ساحل امنی برساند، اما اینکه چطور باید این کار را انجام بدهد و از چه مسیری باید بگذرد، دقیقا همان راز سر بسته‌ای است که به سختی بر او فاش می‌شود.

 

کتاب «وضعیت آخر» اثر تامس آ.هریس شاید پاسخی بر بخش عظیمی از استیصال انسان مدرن باشد. هریس در این کتاب با استفاده از نظریه‌ی تحلیل رفتار متقابل راهی پیش روی ما می‌گذارد تا بتوانیم با شناخت و تحلیل رفتار خود و اطرافیان، روابط منطقی‌تر، سالم‌تر و ایمن‌تری را تجربه کنیم. این کتاب در حوزه‌‌ی خودکاوی و مطالعه‌ی ساختار روان آدمی نوشته شده است و به جرات می‌توان گفت بر شیوه‌ی تفکر و کنترل انسان بر خویش تاثیر شگرف و غیر قابل انکاری دارد. خواندن کتاب زمان‌بر است و ممکن است کمی مشکل به نظر برسد، اما آگاهی‌ای که در اختیار مخاطب خود قرار می‌دهد آنقدر شوکه کننده و کاربردی است که مخاطب را میخکوب می‌کند. در جاهایی از کتاب، نویسنده چنان آگاهی‌ بکری را در اختیار خواننده قرار می‌دهد که ممکن است در وجود خواننده مقاومتی نسبت به ادامه‌ی مسیر به وجود بیاید، اما در نهایت قدرت حل مساله و بینشی که آدمی سال‌ها به دنبالش بوده را در این کتاب می‌توان یافت. این کتاب برای کمک به ما در پیدا کردن ریشه‌ی احساسات، افکار و رفتارها نوشته شده‌است. شاکله‌ی کلی کتاب بر این اساس است که در وجود هر کدام از ما سه نفر زندگی می‌کنند، کودک ما، بالغ ما و والد ما. در عرصه‌های مختلف زندگی باید به این سه نفر اجازه بدهیم که باهم تصمیم بگیرند و عمل کنند، اما برای اکثر انسان‌ها یکی از این سه شخصیت بیش از آن دو نفر دیگر قدرتمند است و در اکثر امور پیشتاز می‌شود. برای مثال در کسی که مدام نق می‌زند، برای همه چیز گریه می‌کند، در برابر هر رفتار جدی و خشنی عقب نشینی می‌کند و لجبازی‌های متععدی دارد، عموما شخصیت کودک، افسار امور را به دست گرفته است و کسی که شخصیت کودک پررنگ‌تری دارد، جذب ارتباط با افرادی می‌شود که شخصیت والد پررنگی دارند. کتاب وضعیت آخر، به وضوح از بهترین کتاب‌های خودکاوی اجتماعی است، چرا که صرفا به درون آدمی و فردیت او متکی نیست، بلکه انگشت بر ارتباطات به شکل گسترده‌ای می‌گذارد و این زمینه را فراهم می‌کند که درک وسیع و متقابلی از عملکردهای مختلف در شرایط مختلف داشته باشیم.