صبح ساحل ، هنری - هنر است که يک بازيگر آنقدر مهارت داشته باشد تا از پس هر نقشي برآيد، يعني يکجا پليس خوبي باشد و جاي ديگر معتادي قهار، يک جا روحاني متديني باشد و جاي ديگر عاشقي دلخسته.اما اين هنر را فرهاد اصلاني به تمام و کامل داراست و بازيهاي درخشانش در فيلمها و مجموعههاي تلويزيوني دليلي براين مدعا است. اين بازيگر سينما، تئاتر و تلويزيون جدا از توانمندياش در ايفاي نقشهايي که برعهده داشته، در سالهاي گذشته بيشتر از هرچيزي با فيلمهايي مطرح شد که هرکدام به نوعي دچار مشکل شدند، فيلمهايي که يا اصلا مجوز اکران نگرفتند يا از پرده سينماها پايين کشيده شدند.
مشروح گفتوگوي فرهاد اصلاني با خبرنگاران سينمايي ايسنا در ذيل ميآيد:
مميز فيلم شهاب حسيني برايم آشنا بود
از اصلاني ابتدا درباره حضورش در فيلم «ساکن طبقه وسط» به عنوان اولين تجربه کارگرداني شهاب حسيني پرسيديم و او تاکيد کرد که دراينباره بيشتر از فيلم، بايد به خود «شهاب» پرداخت.
او يادآور شد: اولينبار در سريال «پليس جوان» با شهاب همکاري کردم. آدم خاص، دوست داشتني و با انگيزهاي بود که يکي دوبار ديگر هم با هم کار کرديم و دوستي خوبي بينمان ايجاد شد. وقتي شنيدم ميخواهد فيلم بسازد و باانگيزه و علاقه دنبال آن است، طبيعتا خوشحال شدم و گفتم، هر کمکي از دستم برآيد برايش انجام ميدهم.
اين بازيگر سينما و تلويزيون در «ساکن طبقه وسط» نقش يکي از مميزان وزارت ارشاد را در صدور مجوز نشر کتاب ايفا ميکند که درباره اين نقش، آن هم در زماني که بحث مجوز دادن يا ندادن به آثار هنري مثل فيلم و کتاب داغ است، توضيح داد: به هرحال ما جسته و گريخته با اين فضا و طيف افرادي که مسئوليت صدور مجوز به کتاب يا نمايش فيلمها را برعهده دارند، آشنايي داريم و خودم از نزديک با آنها برخورد هم داشتهام. گاهي واکنش اين دوستان به هنگام صدور مجوز براي يک فيلم به شکلي است که ميشود به آنها پيشنهاد داد، خب اگر ميتواني خودت برو بساز، چون چيز ديگري را از فيلمنامهاي که به آنها دادهاي، تعريف ميکنند و گاهي استدلالهايي را مطرح ميکنند که به طنز شبيه است و باعث تعجب ميشود؛ به همين دليل چنين پرسوناژي برايم آشنا بود و براي همکاري زود به نتيجه رسيديم.
انتقاد از موضعگيري تلويزيون
از اصلاني درباره کمرنگ شدن يا نشدن انگيزهاش از کار در سينما پرسيديم، چرا که در چند سال گذشته تقريبا تمام فيلمهايي که بر پرده سينما داشته مثل «من مادر هستم»، «به خاطر پونه» و «خصوصي» به نوعي با مشکل مواجه شدهاند و فيلم «خرس» هم که پس از سه سال اصلا پروانه نمايش نگرفته است.او در پاسخ به اين سوال با اشاره به اينکه از يک زماني به بعد تصميم گرفته که بيشتر در سينما بازي کند، گفت: اين تصميم به حدود 5 سال قبل برميگردد و اينکه تلويزيون خيلي ميتوانست خردمندانهتر رفتار کند و مردم را با هم آشتي داد، اما متاسفانه تلويزيون رويهاي را انتخاب کرد که مدام کارها کم ارزشتر و بيخاصيتتر شدند و به نظر ميآمد کسي انگيزه ندارد و انگار فقط ميخواهند آب در دل کسي تکان نخورد؛ به همين دليل اصلا علاقهاي به کار در تلويزيون نداشتم.
دلم ميگيرد که فحاشي به فضيلت تبديل شده
اين بازيگر گفت: وقتي يک فيلمساز در اين مملکت تربيت ميشود و به جايگاهي ميرسد، باعث افتخار است و بايد از او مراقبت کرد، اما ميبينيم چه بر سر بعضيها آمده و دلم ميگيرد که چطور فحاشي به فضيلت تبديل شده و در آن مسابقه ميگذارند. اين دردناک است و اصلا هنر نيست، بلکه سوءاستفاده از قدرت است.
جشنواره فجر و جوايز دردسرساز
ادامه گفتوگوي ايسنا به سوالهايي درباره فرهاد اصلاني اختصاص پيدا کرد و او درباره اينکه توانمندي بازيگرياش خيلي دير مورد توجه قرار گرفت و حتي در جشنواره فجر هم به درستي قضاوت نشد، نکاتي را مطرح کرد و گفت: هيچگاه متوقع نبودم و اين طور فکر نميکردم که امتياز ويژهاي داشته باشم. هميشه سعي ميکنم کارم را به بهترين شکل ممکن انجام بدهم. حالا يک موقع توجه ميشود و يک وقتي هم توجه نميشود. هرچند به نظرم اين بحث جايزه هم دردسرساز شده، يعني اينکه وقتي بازيگري جايزه ميگيرد يک جور دچار دردسر ميشود و آن وقت که نميگيرد هم جور ديگري دچار دردسر ميشود.وي گفت: البته اين جشنواره فجر هم خودش جوک شده، چون جشنواره را در تهران برگزار ميکنند و بعد هر شهري صفآرايي خودش را دارد. يک شهر دو فيلم را بالا ميبرد و شهري ديگر دو فيلم ديگر را. انگار از کيسه خليفه ميبخشند، در صورتي که فستيوال يک ماهيت و شکل و شمايلي مخصوص دارد.
اصلاني درباره اينکه آيا در دورهاي که جايزه گرفت، تاثيري در روند کارش ايجاد شد و در انتخابهايش محتاط تر شد يا خير؟ بيان کرد: من کماکان روال خودم را دارم، يعني اينطور انتخاب ميکنم که فيلمي به دلم بچسبد و به اين فکر ميکنم، کاري باشد که بعد از شش ماه يا يک سال هنوز دوستش داشته باشم و بتوانيم از آن دفاع کنم. البته گاهي هم بوده که کارگردان فيلم جوان بوده و ميتوانست نگراني وجود داشته داشته باشد، اما فيلمنامه قرص و محکم بوده و فيلم خوبي هم از آب درآمده است. بعضي وقتها هم هست که سينما به تو احتياج دارد و بايد بروي، ضمن اينکه گاهي دوستيها و رفاقتها هم در انتخابم بيتاثير نبودند.
رُل کوتاه بازي کردن ترس دارد
او اضافه کرد: البته رُل کوتاه بازي کردن ترس دارد. وقتي رُل بزرگتري را بازي ميکني، بالاخره ميگويي از 50 تا سکانسي که وجود دارد اگر دو سه تا سکانس هم حذف شوند باز بقيهاش باقي ميماند،اما من فيلمي را کار کردهام که بازيگري در فيلم بازي کرده بود، ولي وقتي فيلم نمايش داده شده اصلا در فيلم نبود. تصور کنيد آن بنده خدا حالش چطور شد!فرهاد اصلاني که از جمله بازيگراني است که با وجود محکم شدن پايش در سينما همانند بعضي از بازيگران ترجيح نداد فقط در سينما کار کند، درباره تفاوت سينما، تلويزيون و تئاتر گفت: در ذات برايم تفاوتي ندارند و ارزشمند هستند، اما خب در اين سالها حال بدي در تلويزيون ديدم که دوست نداشتم در آن جا بازي کنم و بيانضباطيهاي مالي هم که گريبانگير همه پروژهها شد، مرا از نرفتن به تلويزيون پشيمان نکرد.
آرزوي انجام کاري جمعوجور در تئاتر را دارم
او ادامه داد: درباره تئاتر هم يک تحليل دارم، چون ما با دوستاني تئاتر کار کرديم که نگاه ديگري به اين مقوله داشتند، مثل آقايان ميرباقري و نادري، اما الان هيچ کدام از آن بچهها کار نميکنند و حتي وقتي تئاتري تماشا ميکنم احساس غريبگي دارم. با اين حال در خلوت خودم آرزومندم يک کار جمع و جوري در تئاتر انجام دهم، حالا چه خودم کار کنم، چه با دوستان باشد فرقي نميکند، ولي فعلا فرصتش پيش نيامده است و روي سينما متمرکز هستم و احساس خوبي هم از آن دارم.
بايد فقط دعا کنيم تا...
بازيگر فيلم «پاداش سکوت» در پاسخ به اينکه آيا او هم از آن دسته بازيگراني است که با هر کارگرداني کار نميکند، گفت: خب با يک طيف خاصي کار نميکنم، چون مشخصا کساني هستند که اصلا ديالوگي با هم نداريم. آنها کلا بحثشان چيز ديگري است و تفکر خاصي دارند و شعارهايي مي دهند، اما کساني که سينما را دوست دارند براي من ارزشمندند. همچنين ترجيح ميدهم با کارگردانهاي سينماي مستقل کار کنم که امانتدار خوبي هستند و حداقل دنبال کار خودشان هستند، يعني اينکه سعي ميکنند فيلمشان به نتيجه برسد و به سادگي تن به مميزي نميدهند. اين کار قابل تقدير است، اما آيا در بخش دولتي اين اتفاق ميافتد؟ خير، چون نميدانيم با چه کسي طرف هستيم مثل تلويزيون که معلوم نيست کارگردان صاحب کار است، تهيهکننده يا مدير گروه! فقط بايد دعا کنيم تا کار به مشکل نخورد.
«قصهها» و عشق رسيدن به «نوبر»
بازيگر «روسري آبي» که ادامه نقش خود در اين فيلم را در «قصهها»ي رخشان بنياعتماد بازي کرده است، جديدترين ساخته اين کارگردان را فيلمي شريف، دردمندانه و متعهدانه دانست.
او با اشاره به اينکه بعد از سالها که اولين فيلم خود را با بنياعتماد کار کرده بود، بار ديگر فرصت پيدا کرد تا با همان انگيزه با اين کارگردان کار کند، اضافه کرد: خانم بنياعتماد هيچ وقت از مردم خودش فاصله نگرفت بنابراين نخواهيم که او استقلالش را از دست بدهد. اميدوارم حواشي پيش آمده براي خانم بني اعتماد و «قصهها» که فيلمي دوستداشتني بود و از آن لذت بردم شرايط اکران خوبي پيدا کند.
اصلاني در پاسخ به اينکه چه تصوري براي آينده شخصيتي که سالها قبل در «روسري آبي» بازي کرد بود و آن را در «قصهها» تکرار کرد، پيش بيني ميکرد، گفت: در «روسري آبي» خيلي دوست داشتم نقش کارگري که بازي ميکردم به عشق زندگياش برسد (نوبر با بازي فاطمه معتمدآريا)، اما خب «نوبر» عشق را انتخاب نکرد و زندگي ديگري را به نفع خانوادهاش ترجيح داد. به خاطر همين بعد از سالها دوست داشتم که اين اتفاق بيفتد و فکر ميکنم خانم بنياعتماد به نفع عشق اين قدم را در «قصهها» برداشت.
فرهاد اصلاني و کارگرداني؟
اين بازيگر همچنين در پاسخ به اينکه آيا برنامهاي براي کارگرداني دارد يا خير، گفت: چرا دارم، ولي اگر تا الان آن را انجام ندادهام به خاطر وحشتي است که از بروکراسي پيچيده اين کار دارم. البته صرفا کسب عنوان فيلم سازي برايم جذابيت ندارد، بلکه بايد شرايطي پيش آيد تا دچار ساخت يک فيلم بشوم مثل اتفاقي که در تئاتر برايم رخ داد و هيچ مانعي هم سر راهم قرار نگرفت که منصرفم کند.
يک قورباغه قورت داده نشده دارم
او درباره تجربه تئاتر خود توضيح داد: متني را نوشتم که چهار سال طول کشيد تا آن را اجرا کنم و آن موقع دقيقا دچار آن «مساله» شده بودم. با اين حال بيشتر از فيلمسازي يک آرزوي بزرگ و در واقع يک قورباغه قورت داده نشده دارم و آن هم نوشتن است، يعني ميل به نوشتن آن قدر در من زياد است که بيش از هر چيز ديگري اذيتم ميکند.وي افزود: ايدههاي زيادي هم دارم که بخشي از آن را روي کاغذ ميآورم، ولي تحمل رياضت نوشتن برايم سخت است، چون وقتي درگير کاري ميشوم همه زندگيام را منطبق بر آن تنظيم ميکنم و الان به دليل بازيگري فرصت کافي براي نوشتن ندارم.اصلاني هم چنين با بيان اينکه بازي در نقشهاي کمدي را خيلي دوست دارد، هرچند خطرناک است و بعضيها او را در فيلم «خوابزدهها» دوست نداشتند، گفت که دوست دارد فرصت همکاري با عبدالرضا کاهاني و حميد نعمتالله را پيدا کند که البته قبلا پيشنهادي از هر دو کارگردان گرفته بود، اما در هيچکدام امکان بازي پيدا نکرد.
«مستانه» و اظهار تاسف از جابجايي اکران يک فيلم
اين بازيگر که به تازگي فيلم «مستانه»اش به کارگرداني حسين فرحبخش به سينماها آمده است، در بخش پاياني گفتوگويش با ايسنا با ابراز رضايت از همکاري با حسين فرحبخش که پيش از اين در «خصوصي» هم با او همکاري داشت، درباره زمان اکران اين فيلم گفت: يک جابجايي در اکران اتفاق افتاد و «مستانه» جايگزين فيلم آقاي درميشيان شد که البته از اين بابت متاسفم. هرچند شنيدهام «عصباني نيستم» بسيار سانسور شده و حتي اگر فيلم اکران هم ميشد حال خوبي نداشت.
اصلاني درباره فيلم «مستانه» هم گفت: اين فيلم را در دسته آثار اجتماعي بايد تعريف کرد و فکر ميکنم با اقبال خوبي مواجه شود. البته فيلم بحث برانگيزي است و مخاطب، ساده از کنارش نميتواند بگذرد يا صرفا آن را به عنوان يک فيلم سرگرمکننده تماشا نخواهد کرد.
او ادامه داد: نقش من هم به عنوان يک وکيل کمي سخت بود، چون با توجه به شرايطي که داشتم و درگير کار آقاي ميرباقري (شاهگوش) بودم، ملحق شدنم به گروه سخت بود ولي سعي خودم را کردم و اميدوارم مردم فيلم را دوست داشته باشند.