یه جا تو کتاب "رشد و افزایش عزت نفس"، دکتر متیو مککی(McKay) میپرسه؛ چطور از همون بچگی عزت نفس بچه رو داغون میکنیم!؟ و بعد جواب میده.
به سادگی و با ارسال پیغام "یه روز ولت میکنم و میرم"...
دکتر مککی میگه؛ مهمترین اتفاقی که حس ارزشمندی یه بچه رو میتونه نابود کنه اینه که بچه احساس کنه یه روز قراره ترکش کنن. رها شدن انقدر واسه یه بچه وحشتناکه که به معنای تهدید زندگیشه. واسه همین از همون بچگی و با منطق بچهگانهش همه اتفاقات رو بر علیه خودش تفسیر میکنه. مثلا؛
وقتی بچهای رو خیلی سخت و بیدلیل و بدون توضیح دادن تنبیه میکنن، منطق هیجانی بچه بهش میگه: " حتما من خیلی بدم که اونها اینطور من رو زدن!"...
وقتی مراقب اصلی بچه اغلب غایبه و حواسش به نیازهای بچه نیست!، بچه به این نتیجه میرسه که ارزش دوست داشته شدن رو نداره و با خودش میگه؛ "اگه دوستم داشتن که ترکم نمیکردن، حالا که من رو دوست ندارن، لابد من دوست داشتنی نیستم دیگه".
وقتی بچه محرومیت رو تجربه میکنه یا ازش سواستفاده میشه، نسبت به والدینش احساس خشم میکنه ولی بعد از احساس خشم، احساس گناه میگیره و با خودش میگه؛ "من باید عاشق پدر و مادرم باشم، حالا که از اونها متنفرم، پس من آدم خوبی نیستم و بدم".
به دنبال طلاق وقتی تماس بچه با والدی که قرار نیست پیش اون بمونه قطع میشه، منطق هیجانی بچه بهش میگه؛ "من اون رو از خودم روندم، اون چون از من متنفره ما رو ترک کرد. پس من آدم بدی هستم".
وقتی بچه به خاطر رفتارها یا ظاهرش به شدت توسط اطرافیان مورد انتقاد قرار میگیره با خودش میگه؛ "بابا همیشه میگه من چاقم، پس من حتما زشتم"؛ "مامان همیشه میگه من تنبلم و آدمهای تنبل بیارزشن، پس من یه آدم تنبل بیارزشم".
️وقتی والدین از روی خشم بچه رو تهدید میکنن که؛ "از دست تو یه روز سر به بیابون میذارم و یه روز بلند میشی میبینی من نیستم!" بچه با خودش به این نتیجه میرسه که لابد من خوب نیستم که میخوان من رو ول کنن و برن و این ماجرا یه احساسی رو در اونها میسازه به نام؛ احساس عمیق بد بودن.
احساس عمیق بد بودن یه یادگاری از دوران بچگیه که یه خاطره کهنه رو با خودش حمل میکنه و همون بچه وقتی بزرگ شد با پیغام منفی اطرافیان به خودش میگه؛ لابد من خوب نیستم که اونها این مدلی با من رفتار میکنن.
حرفهای امروز ما و احساسی که به بچههامون میدیم تبدیل به صدای درونی اونها خواهد شد.
مراقب باشیم چه پیامی رو برای همه عمر به بچههامون هدیه میدیم.
بندرعباس. سه راه گمرک . کوچه روبروی نمایندگی ایران خودرو .
مرکز مشاوره آرامش تلفن ۳۳۳۴۰۶۲۴