این روزها که مشکلات اقتصادی در ایران زیاد شده است و بیکاری بیداد می‌کند؛ خیلی از جوان‌ترها که از پیدا کردن شغل متناسب با تخصص خود که جوابگوی هزینه‌های زندگی باشد؛ نا‌امید شده‌اند به سمت معامله‌گری در بازارهای مالی رو آورده‌اند. اما غافل از اینکه، معامله‌گری در سراسر دنیا به عنوان یک شغل سخت شناخته می‌شود چراکه به داشتن مهارت بالا، استراتژی برای ترید، سرمایه مالی مناسب، تمرکز و دقت بالا نیاز دارد و لذا کمتر کسی توانایی موفقیت در آن را پیدا می‌کند. اما از آنجا که ظاهر کار بسیار ساده به نظر می‌رسد؛ عده‌ای سودجو همواره به دنبال تصاحب دارایی شما هستند و از طریق وعده دادن‌های واهی سعی در جلب نظر شما دارند. یکی از جدیدترین روش‌های کلاهبرداری در دنیای بازارهای مالی، پراپ تریدینگ است که اخیرا توسط برخی از پیج‌های اینستاگرامی و کانال‌های تلگرامی از ترکیه و سایر کشورها تبلیغ می‌شود. این افراد غالبا با نشان دادن یک زندگی رویایی سعی دارند تا شما را ترغیب کنند که به سبک‌های جدید معامله‌گری مثل پراپ تریدینگ و یا کپی ترید از روی اکانت معاملاتی خودشان روی بیاورید. در این مقاله سعی داریم درباره این نوع جدید از کلاهبرداری در بازارهای مالی نکاتی را یادآور شویم.

  

ممکن است شما به عنوان یک تریدر که مدتی در بازار مالی موفق عمل کرده‌اید به فکر جذب سرمایه بیفتید تا بتوانید سودهای چشمگیرتری کسب کنید و این درست زمانی است که ممکن است شما را در دام برخی سودجویان اسیر کند؛ یکی از این روش‌ها پراپ تریدینگ است. این روش از سال ۲۰۰۸ در ایالات متحده آمریکا پر و بال گرفت و در سال ۲۰۱۳ توسط قانون دولت بریتانیا رسمی و قانونی شناخته شد. اما وقتی صحبت از کلاهبرداری این نوع شرکت‌ها می‌شود دقیقا منظور این نیست که شرکت‌های ارائه دهنده این خدمات خلف وعده می‌کنند؛ بلکه کلاهبرداری بودن پراپ تریدینگ به این دلیل است که احتمال باخت استفاده کنندگان از خدمات، ده‌ها برابر بیشتر از احتمال برد آنان است. ضمن اینکه بسیاری از شرکت‌های پراپ تریدینگ به دلیل شرایط تحریم به ایرانیان ارائه خدمات نمی‌کنند و کلاهبرداران متعدد به اسم پراپ به اخذ سرمایه از مردم مشغول هستند.

پراپ تریدینگ یا Prop Trading، شکل اختصاری واژه‌ی Proprietary Trading است. به صورت ساده، در مدل پراپ تردینگ، یک شرکت سرمایه‌گذار، با شناسایی تریدرهای با استعدادی که سرمایه کافی برای معامله‌گری ندارند؛ سرمایه‌ای را جهت انجام معاملات در اختیار آنان قرار می‌دهد و به نحوی، هم فرصت را برای آن تریدر به وجود می‌آورد که بتواند از استعداد خود استفاده کند و هم خودش هم با گرفتن درصدی از سود، سرمایه‌اش را رشد دهد. اما چرا اکثر پراپ تریدینگ‌ها را نوعی کلاه برداری می‌دانیم؟ اگر به ظاهر تعاریف پراپ تریدینگ نگاه کنیم، به نظر همه چیز به نفع تریدر است. اما یک نهاد پراپ ترییدینگ ممکن است فقط قصد فریب کاری داشته باشد. اول اینکه اکثر تبلیغات پراپ تریدینگ، به شما خواهند گفت که در آینده، هرچقدر سرمایه را رشد دهید، حدود 80 الی 85 درصد از سود را به شما می‌دهند و درصد کمی را خودشان برداشت می‌کنند. اما این همه ماجرا نیست و برای اینکه آن شرکت حاضر شود این سرمایه را در اختیار شما بگذارد از شما یک آزمون ترید با دریافت هزینه حدود 300 تا 400 دلاری دریافت می‌کند که پول کمی هم نیست. همین موضوع، بهترین درآمد برای شرکت ارائه دهنده پراپ تریدینگ است چراکه تریدرها با وسوسه دریافت سرمایه خوب و بالا، حاضر می‌شوند هزینه تست شرکت را بپردازند و بخواهند، در دوره تست شرکت کنند. بنابراین شرکت پراپ تریدینگ، برای تریدرها آرزوی موفقیت ندارد! زیرا هر بار که شکست بخورند، آن ها سود خوبی دریافت می‌کنند. حتی در برخی از موارد مشاهده شده که با دستکاری قیمت‌ها، سعی می‌کنند تریدرها را به نحوی در این آزمون تریدری به شکست برسانند.

  

فرضا اگر در نهایت، شرکت پراپ تریدینگ مثلا سرمایه ای 10000 دلاری را در اختیار تریدر قرار دهد، برای وی قانونی می‌گذارد که مثلا نباید بیشتر از 500 دلار، این حساب منفی شود و در این صورت، 9500 دلار باقی مانده را شرکت قفل می‌کند و دیگر اجازه ترید نخواهد داد. این بدین معنیست که اگر تریدر سود بگیرد که چقدر عالی، شرکت هم درصدی سود بر می‌دارد و اگر زیان کند؛ شرکت فقط 500 دلار زیان کرده است و دقیقا شبیه به این است که این شرکت، فقط 500 دلار برای ترید به تریدر سپرده است نه ده هزار دلار و این را هم در نظر بگیرید که قطعا، تعداد افرادی که هزینه تست پراپ را پرداخته‌اند و شکست خورده‌اند، هزینه‌ای در همین حدود به بروکر پرداخت کرده‌اند.

  

در کشورهای مختلف سازمان‌هایی وجود دارند که وظیفه قانون گذاری و نظارت بر بازارهای مالی مثل فارکس را دارند. اصطلاحا به این سازمان‌ها نهادهای رگولاتوری گفته می‌شود. به بروکری که از یکی از این نهاد مجوز داشته باشد، رگوله آن سازمان گفته می‌شود. به عنوان مثال بروکر هات فارکس رگوله FCA انگلستان را دارد. یا بروکر FBS رگوله CySec قبرس دارد. اما متاسفانه در عمل این نهادهای رگولاتوری به خاطر تحریم، کمکی به تریدرهای ایرانی نمی‌کنند و به دلیل تحریم نمی‌توانند به مشتری‌های ایرانی مستقیم خدمات دهند. در نتیجه ذات تریدری در ایران تحت نظارت هیچ سازمان معتبری نیست و همین نکته بسیار مهم زمینه سودجویی برخی افراد و یا بروکرها را فراهم می‌کند.

  

این بروکر از طریق شبکه‌های اجتماعی مثل اینستاگرام و تلگرام تریدرهای فارکس را پیدا می‌کند و آنها را با وعده و وعید جذب می‌کند. که با روش‌های آموزش رایگان فارکس، مدیریت سرمایه و پاداش واریز به سراغ افراد می‌روند. یکی از ادعاهای این بروکر این است که توسط FCA انگلستان رگوله شده است. هر چند روی سایت خود چنین چیزی را ذکر نکردند، اما اگر شما از SFC مارکت در مورد رگوله سوال کنید این جواب را دریافت می‌کنید. اگر بیشتر ادامه دهید و شماره ثبت آنها در FCA را بخواهید یک شماره ثبت دریافت می‌کنید که مربوط به یک وبسایت دیگر است که ظاهرا هیچ ارتباطی با این بروکر SFC مارکت ندارد.

  

هرچند بروکر فیبوگروپ یکی از بروکرهای قدیمی فعال در بازار فارکس ایران است، اما به نظر می‌رسد دیگر باید نسخه آن را پیچید. هرچند شاید به ندرت کاربری پیدا شود که ادعا کند فیبوگروپ پول او را پرداخت نکرده است، اما کلاهبرداری فقط این نیست. بازار فارکس یک بازار پر ریسک و استرس است و تریدر نیاز به آرامش دارد تا در معاملات موفق باشد. وقتی به مدت یک هفته 30 هزار دلار برداشت مشتری پرداخت نشود؛ طبیعتا به مشتری فشار روحی وارد می‌شود و باعث می‌شود در معاملات اشتباه کند و پول خود را از دست بدهد. زمانی که در چارت دستکاری می‌شود و قیمت‌هایی که در هیچ بروکر و منبع معتبری وجود ندارد باعث زیان مشتری می‌شود و کسی پاسخگو نیست ، این کلاهبرداری است. زمانی که پشتیبان بروکر در چت رسمی بروکر از الفاظ نامناسب استفاده می‌کند؛ باعث ایجاد استرس و فشار روحی بر تریدر و در نتیجه ضرر مشتری می‌شود و این عین کلاهبرداری است  و یا زمانی که حساب معاملاتی در زیان زیادی است؛ مارجین لول اکانت به سرعت کم می‌شود و همین موضوع باعث می‌شود حساب تریدر اصطلاحا کال مارجین شود و این نیز نوعی از کلاهبرداری است. وقتی بخش فارسی بروکر با یک آی بی خاص تبانی می‌کنند و امتیازات ویژه در اختیار او قرار می‌دهند و ایجاد انحصار در بازار می‌کنند، این هم نوعی کلاهبرداری است.

  

یک سبک کلاهبرداری در فارکس بر اساس دستکاری کامپیوتری اسپردهای خرید و فروش بود. نقطه اسپرد بین قیمت خرید و فروش نشان دهنده کمیسیون معاملات رفت و برگشتی انجام شده از طریق بروکر است. این اسپردها معمولاً در بین جفت ارزها بسیار متفاوتند. کلاهبرداری زمانی اتفاق می‌افتد که نقاط اسپرد تفاوت زیادی دارند. به عنوان مثال، بروکرها در جفت ارز محبوب EUR/USD معمولا اسپرد ۲ تا ۳ ارائه می‌دهند، اما یک بروکر کلاهبردار مثلا اسپرد ۷ پیپ و یا بیشتر را ارائه می‌دهد و در نتیجه معامله‌گران ضرر می‌کنند و بروکرها سود می‌برند.

  

درست است که این روزها شرایط اقتصادی ایران به شدت سخت شده است و درآمدها غالبا کفاف هزینه‌ها را نمی‌دهد اما باید بدانید راه میانبری برای یک شبه پولدار شدن هم وجود ندارد و همیشه افراد سودجو در کمین هستند تا درست زمانی که شما در فشار هستید؛ دارایی شما را تصاحب کنند. پس از روش‌های پرریسک برای سرمایه‌گذاری اجتناب کنید و سعی کنید در آرامش به دنبال روش‌های سرمایه‌گذاری کم ریسک با بازدهی معقول و متناسب با سرمایه خود باشید.