کارشناس بخش تحقیقات دفتر لایه اوزون سازمان حفاظت محیط زیست گفت: روند ترمیم لایه اوزون در حال بهتر شدن است و ایران هم مثل سایر کشورها در تلاش برای به حداقل رساندن گازهای مخرب این لایه حیاتی است.
به گزارش صبح ساحل، شفیع موسوی ضمن اشاره به شعار سال جاری روز جهانی لایه اوزون اظهارکرد: شعار امسال روز جهانی لایه اوزون « ترمیم لایه اوزون و کاهش تغییرات اقلیمی» است. روند ترمیم لایه اوزون در حال بهتر شدن است و از زمان تصویب پروتکل مونترال و عضویت کشورها در آن، اعضا در کشورهای خود در جهت کاهش استفاده از مواد مخرب لایه اوزون که کلروفلوئوروکربن ها (CFC) هستند، تلاش کنند. این گازها برای یخچالهای صنعتی و خانگی استفاده و وارد جو میشوند. دستگاههای خاموشکننده آتش نیز مواد مخرب وارد جو می کنند که حاوی اتمهای کلر و برم است. دانشمندان ارتباط حفره لایه اوزون روی قطب جنوب را با این اتمها پیدا کردهاند.این گازهای مخرب علاوه بر تخریب لایه اوزون موجب افزایش گرمای کره زمین و تغییرات اقلیمی میشوند.
این کارشناس بخش تحقیقات دفتر لایه اوزون سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه اظهار کرد: در این شرایط کشورها در جهت کاهش گازهای مخرب محیط زیست و استفاده از گازهای دوستدار محیط زیست تلاش میکنند. همزمان موسسات علمی در حال رصد وضعیت اتمسفر هستند. بر اساس مشاهدات ْنها برخی از اتمهای گازهای مخرب تا ۱۰۰ سال در جو باقی میمانند البته میزان این گازها با توجه به اقدامات انجام شده داخل اتمسفر در حال کاهش است.
وی اضافه کرد: با استفاده از مدلهای مختلف ریاضی پیشبینی میشود مواد مخرب لایه اوزون بهگونهای کاهش یابد که تا سال ۲۰۶۵ حفره اوزون را به ابعاد کنونی مشاهده نکنیم، یعنی اندازه آن به زیر یک میلیون کیلومتر مربع کاهش پیدا کند و به وضعیت قبل از سال ۱۹۸۰ میلادی برگردد چراکه آن زمان برای نخستین بار حفره لایه اوزون مشاهده شد. این اقدامات نتیجه عملکرد کشورها در قالب پروتکل مونترال است که به عنوان موفقترین پروتکل محیط زیستی از سوی برخی از آنها شناخته میشود.
موسوی با بیان اینکه طی سالهای گذشته حفره لایه اوزون با روند کاهشی و افزایشی مواجه بوده است، گفت: علاوه بر فعالیتهای انسانی،علل طبیعی نیز در میزان حفره لایه اوزون نقش دارند. به عنوان نمونه فعالیتهای آتشفشانی زیاد موجب ورود گازهای اکسید سولفور به اتمسفر میشود و بهتدریج طی جریانات هوا در لایه استراتوسفر به قطب جنوب میرسد و میتواند باعث تخریب زیاد لایه اوزون شود علاوه بر آن برخی فعالیتهای داخل خورشید موجب تغییر تشعشعات آن میشود و میتواند موجب کاهش اوزون در لایه استراتوسفر شود.
وی در عین حال گفت: ذخیره و موجودی اتمهای کلر و بروم که تولید میشود، در حال کاهش است و پیشبینی می شود در عرضهای معتدله نیمه شمالی کره زمین – که ایران نیز در این منطقه قرار دارد – و میزان کاهش اوزون ناچیز است، لایه اوزون تا سال ۲۰۳۰ تا ۲۰۳۵ ترمیم شود اما مناطق نزدیک به قطب جنوب مثل کشورهای شیلی، آرژانتین، استرالیا و نیوزلند آسیب زیادی از تخریب اوزون دیدهاند و آمار ابتلا به سرطان پوست در این کشورها بالاست. این کشورها تا سال ۲۰۶۵ به ایمنی از نظر کاهش تاثیرات تخریب لایه اوزون میرسند.
موسوی در بخش دیگری از صحبتهای خود درباره اقدامات طرح ملی حفاظت از لایه اوزون در سالهای اخیر اظهار کرد: در سالهای ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ کارخانههایی یخچال سازی که از گاز کلروفلورکربنها استفاده میکردند را ترغیب به استفاده از گازهای دوستدار محیط زیست کردهایم چراکه درصد تخریب لایه اوزون این گازها بسیار پایین و یک تا چهار درصد است. با کمک دستگاهها و دریافت بودجه مربوط به کشورمان با وجود همه تحریمها و سختیها، تلاش میکنیم فناوریهای نو را وارد کارخانهها بکنیم. در این جهت گازهای دوستدار محیط زیست را در حدود ۱۹ کارخانه تولید اسفنجهای پنلهای ساختمانی با گازهای مخرب لایه اوزون جایگزین کردهایم. شرایط به گونهای است که هم حجم تولیدات با وجود تحریم ها حفظ شده است و هم آنها از گازهای دوستدار محیط زیست استفاده میکنند.