شمارش معکوس برگزاری چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری آغاز شده است. پنج روز مانده به هشتم تیر ماه؛ طی هفته گذشته سه مناظره بین نامزدهای ریاست جمهوری برگزار شد که در نوشته حاضر نگاهی به مناظره پنج‌شنبه شب می‌اندازیم. مناظره‌ای که در نگاه کلی گرچه حاشیه‌های بیشتری داشت اما بی‌رمق‌تر از مناظره اول بود. پرداختن به کلیات، رویکردهای کلیشه‌ای، وعده‌های عجیب، تکرار چندین باره حرف‌ها از سوی نامزدها و بیان اینکه برای همه چیز برنامه داریم، کمی غیر واقعی و از حوصله مخاطب عام خارج بود.  وعده اعطای یارانه معادل اعتبار ۲۰ گرم طلا در سال به خانوارهای سه نفره، حل چالش مسکن در پنج سال، ایجاد یک زندگی خوب نه معمولی برای مردم، مبارزه با پولشویی و قاچاق، رایگان شدن درمان مردم،جلوگیری از فرار نخبگان، به‌کارگیری افراد نخبه، کاهش فاصله حقوق و تورم و... تعدادی از وعده‌های است که در این مناظره داده شد و طرح همه آن‌ها در این مقال نمی‌گنجد. 

از اهداف اصلی برگزاری مناظرات بین نامزدهای انتخابات، ایجاد شور اجتماعی برای ترغیب مردم به مشارکت است که مناظره‌های اخیر در این زمینه فعلا موفقیت چندانی نداشتند. کلی‌گویی نامزدها حتی موجب کلافه‌گی خودشان نیز شد و  قاضی‌زاده هاشمی به ستوه آمد و از آن‌ها خواست که به صورت موردی نسبت به ارائه پیشنهادات خود توضیح دهند.

با نگاهی به رفتار شش نامزد ریاست جمهوری می‌توان چنین برداشت کرد که امیرحسین قاضی زاده هاشمی در این مناظره به نسبت مناظره‌ی قبل، با سیاست‌ورزی بهتر و دقیق‌تر خود را نماینده دولت سیزدهم معرفی و از آن دفاع کرد. او چندین بار در کلامش از «دولت ما» که منظور «دولت سیزدهم» بود استفاده نمود و با برنامه‌تر سعی داشت سبد رای رئیس جمهور فقید را به سمت خود جلب کند. 

نقطه مشترک قاضی‌زاده‌هاشمی با علیرضا زاکانی، در حمله به پزشکیان و پورمحمدی بود. اینکه پزشکیان و پورمحمدی تنها اهداف این دو نامزد بودند دو علت می‌تواند داشته باشد؛ یک اینکه قاضی زاده هاشمی و زاکانی در ادامه مسیر و پس از اجماع نیروهای انقلاب به نفع نامزد دیگری{قالیباف یا جلیلی} کناره‌گیری خواهند کرد از همین روی با سخنان و مواضع آن‌ها کاری ندارند.علت دوم نیز می‌تواند این باشد که با جلیلی و قالیباف در یک جبهه قرار دارند و در صورت پیروزی احتمالی هرکدام می‌توانند در کابینه آینده‌ آن‌ها نقشی ایفا کنند. 

«علیرضا زاکانی» همانطور که از قبل گفته بود، در این مناظره برای تخریب دولت حسن روحانی دست پر آمد و در این خصوص هم کم نگذاشت؛ حتی در پایان، مناظره رو در رو با روحانی را خواستار شد. در مناظره پنجشنبه شب لحظاتی میان زاکانی و پورمحمدی جدال لفظی در گرفت که شبکه اجتماعی ایکس{توییتر سابق} نیز کشیده شد. زاکانی در آنتن زنده خطاب به پورمحمدی گفت:«ایشان باید توضیح دهند که با اسناد SFO چه کار کرده است؟! اسنادی که از خارج از کشور به دفتر ایشان آمد و بایگانی شد و باید توضیح بدهند که چه کار کردند؟! که به موقعش بحث خواهیم کرد!». به نظر می‌رسد اسناد SFO مربوط به قرارداد کرسنت است که سال 1400 نیز زاکانی در مصاحبه‌ای از پور محمدی توضیح خواست. پرونده كرسنت يكي از سياسي‌ترين و جنجالي‌ترين پرونده‌هاي صنعت نفت و گاز كشور است که پرداختن به آن در این مطلب نمی‌گنجد. 

درباره حضور حجت‌الاسلام مصطفی پورمحمدی اکنون می‌توانیم بگوییم که رویکرد او  و پزشکیان یکی است و با توجه به اعلام حمایت اصلاح‌طلبان پیرو خط امام از او بعید نیست در ادامه حتی به نفع پزشکیان کناره‌گیری کند. پور محمدی شروع  قوی و بر موضوعاتی که مطرح کرد  نیز تسلط کامل داشت. با این حال کلی‌گویی و بیان پرتکرار یک رویکرد و موضع از نقاط ضعف او هم بود.

او در مناظره اعلام کرد که  جلیلی به او گفته که با FATF موافق است اما به دلیل روی کار بودن روحانی نمی‌خواهیم به او فرصت دهیم. این موضوع در فضای اجتماعی با واکنش‌های زیادی همراه بود. اما پور محمدی در ادامه مناظره از چارچوب سوالات فراتر نرفت.

محمدباقر قالیباف به نسبت مناظره اول بهتر و در قامت یک مسئول تراز اول اجرایی در کشور ظاهر شد. با این حال جز در دو سه مورد حرف تازه‌ای برای مخاطب نداشت. او به هیچ کدام از حواشی ورود نکرد و گاها به حرف دیگر نامزدها استناد هم کرد.

سعید جلیلی به طور واضحی پایبند به تئوری ‌است و گویا قصد ندارد از این حد فراتر رود. او در مناظره‌های اخیر یک خط صاف را پیموده و بالاتر یا پایین‌تر نرفته است. جز کنایه‌ای ابتدایی سخنانش:«بنده پیروزی تیم ملی والیبال کشورمان در مسابقه با تیم ملی آمریکا تبریک می‌گویم؛ البته اگر گفته نشود که خود آمریکا نمی‌خواست برنده شود». او خطاب به پور محمدی درباره FATF نیز گفت:«برخی می‌گویند اول باید FATF را امضا کرد تا بتوان کار کرد ولی گویا متوجه نیستند. بنده در مناظره سال 1400 به آقای همتی هم گفتم با FATF کار می‌شود و 40 بند از 41 بند آن انجام شده است. آقای پورمحمدی وزیر دادگستری بوده‌اند و چرا انجام ندادند. مجلس قانون مبارزه با تأمین ملی تروریسم را نوشته ولی چرا اجرا نمی‌شود؟ عده‌ای می‌خواستند بهانه بگیرند که نمی‌توان کار کرد. یارانه و انرژی چه ربطی به این موارد دارد؟»

مسعود پزشکیان در این مناظره نیز حرف جدیدی برای گفتن نداشت. او با نشان دادن آماری از توزیع فقر در کشور نسبت به عملکرد مسئولان موجود انتقاد کرد. همچنین با توجه به حملات پی در پی دو نامزد دیگر به دولت روحانی، سعی داشت با بیان اینکه پیرو محض سیاست‌‌های مقام معظم رهبری خواهد بود، خود را مبرا کند.

روزنامه صبح ساحل