در ۱۹ می ۲۰۲۴، دیدار مهمی بین
شهید سید ابراهیم رییسی و الهام علیاف در مرزهای مشترک جمهوری آذربایجان و ایران برگزار شد. این دیدار که گام مهمی در روابط دوجانبه بود، بر اهمیت مشارکت راهبردی و پروژههای مشترک تاکید میکند. روابط جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان در طول تاریخ به دلیل عوامل مختلف سیاسی و اقتصادی دارای فراز و نشیب بوده است. با وجود این، دو کشور به تلاش برای تقویت همکاریها ادامه میدهند و دیدار روسای جمهور در مرز، مرحله جدیدی در توسعه روابط دوجانبه است. در این دیدار پروژهها و ابتکارات مشترک با هدف بهبود وضعیت اقتصادی منطقه و تقویت ثبات سیاسی مورد بحث و بررسی قرار گرفت. در این دیدار الهام علی اف و سید ابراهیم رییسی بر اهمیت پروژههای مشترک برای دو کشور تاکید کردند. یکی از محورهای این مذاکرات، راه اندازی پروژه زیرساختی جدید بود که برای توسعه اقتصادی آذربایجان و ایران اهمیت زیادی دارد. به گفته مقامات، این پروژه باعث افزایش رفاه مردم دو کشور و ایجاد فرصتهای شغلی جدید میشود که در شرایط فعلی اقتصادی از اهمیت ویژهای برخوردار است.
اهمیت راهبردی پروژههای مشترک
سیدابراهیم رئیسی، رئیس فقید جمهور اسلامی ایران، با ابراز خرسندی از دیدار با الهام علیاف، اجرای پروژههای بزرگ بین دو کشور را رویداد مهمی دانست. وی تاکید کرد که چنین پروژههایی به تقویت روابط دوجانبه و افزایش سطح اعتماد بین کشورها کمک میکند. الهام علیاف نیز تصریح کرد که این دیدار به عنوان صفحهای درخشان در تاریخ روابط ایران و آذربایجان ثبت خواهد شد. وی خاطرنشان کرد که پروژههای مشترک نه تنها از منظر فنی مهم هستند، بلکه به همگرایی مردم و دولتها نیز کمک میکنند. علیاف بر اهمیت اراده و عزم سیاسی دو کشور در اجرای ابتکارات مشترک تاکید کرد. براساس گزارش اندیشکده «آنکسام» ترکیه، نشست روسای جمهور در مرزهای مشترک اهمیت فوق العاده استراتژیک دارد. نخست، نشان میدهد که هر دو کشور آماده گفتگو و همکاری سازنده هستند که به ویژه در شرایط بیثباتی ژئوپلیتیک کنونی اهمیت دارد. ثانیاً پروژههای مورد بحث میتواند کاتالیزوری برای رشد اقتصادی و توسعه زیرساختها در منطقه باشد که تأثیر مثبتی بر سطح زندگی مردم خواهد داشت. همچنین، این نشست بر اهمیت همکاریهای منطقهای برای ثبات و امنیت تاکید میکند. ایران و جمهوری آذربایجان با منافع مشترک خود در زمینه انرژی و حمل و نقل میتوانند به موفقیتهای چشمگیری دست یابند. در این زمینه، توسعه روابط دوجانبه زمینه را برای یکپارچگی و همکاریهای منطقهای گستردهتر فراهم میکند. در واقع، پیامدهای سیاسی دیدار روسای جمهور آذربایجان و ایران نیز مهم تلقی میشود. از یک سو، تقویت روابط دوجانبه میتواند به کاهش تنشها و افزایش ثبات در منطقه کمک کند. از سوی دیگر، اجرای موفقیت آمیز پروژههای مشترک میتواند الگویی برای سایر کشورهای منطقه باشد و مزایای همکاری و مشارکت سودمند دوجانبه را نشان دهد. اثرات اقتصادی نیز میتواند قابل توجه باشد. پروژههای زیرساختی مشترک میتوانند سرمایه گذاری را جذب کنند، مشاغل جدید ایجاد و به توسعه اقتصاد محلی کمک کنند. علاوه بر این، چنین پروژههایی میتواند سطح تجارت متقابل و تعامل اقتصادی بین کشورها را افزایش دهد که تأثیر مثبتی بر رشد اقتصادی آنها خواهد داشت. دیدار روسای جمهور آذربایجان و ایران در مرز دولتی، رویداد بسیار مهمی است که بر اهمیت روابط دوجانبه و پروژههای مشترک برای دو کشور تاکید میکند. همکاری راهبردی آذربایجان و ایران پتانسیل بهبود چشمگیر اوضاع اقتصادی و سیاسی در منطقه را دارد. اجرای موفقیتآمیز ابتکارات مشترک میتواند مبنایی برای تقویت بیشتر روابط و ایجاد زمینهای پایدار برای همکاریهای منطقهای باشد. به طور خلاصه، دیدار الهام علیاف و سید ابراهیم رییسی روسای جمهور آذربایجان و ایران در مرز دولتی دو کشور برگزار شد. موضوع اصلی این نشست پروژههای مشترک زیربنایی با هدف بهبود وضعیت اقتصادی و ایجاد مشاغل جدید بود. در این دیدار بر اهمیت مشارکت راهبردی و آمادگی هر دو کشور برای گفتوگو و همکاری سازنده تاکید شده است. اجرای موفقیت آمیز پروژههای مشترک میتواند به ثبات منطقهای، رشد اقتصادی و تقویت روابط دوجانبه کمک کند.
همکاری اقتصادی و حمل و نقل
علاوه بر این، تهران و باکو روابط اقتصادی نزدیکی دارند. در پایان سال ۲۰۲۲، حجم معاملات تجاری به ۶۸۸ میلیون دلار رسید که ۱۳ درصد بیشتر از سال قبل بود. ایران محصولات شیمیایی، مصالح ساختمانی و محصولات کشاورزی به آذربایجان صادر و تجهیزات، مواد غذایی و پوشاک خریداری می کند. ایران هشتمین صادرکننده بزرگ به
جمهوری آذربایجان است و آذربایجان ۱۹ درصد از کل تجارت ایران با کشورهای دریای خزر در ۹ ماهه اول سال ۲۰۲۲ را به خود اختصاص داده است. حجم تجارت نیز در حال افزایش است. با تحلیل مسیرهای ترانزیتی و حملونقل، ایران تنها مسیر ترانزیتی مستقیم و کمهزینه آذربایجان برای رسیدن به خلیج فارس، دریای عمان، کشورهای عربی و پاکستان است که با باکو مشارکت نزدیک و استراتژیک دارد. در واقع، همکاری ایران و آذربایجان فراتر از انرژی است و پروژههای حمل و نقل قابل توجهی را در بر میگیرد. کریدور حمل و نقل شمال-جنوب که با تلاشهای مشترک در حال توسعه است، نشان دهنده اهمیت استراتژیک مشارکت آنهاست. این کریدور که برای تقویت اتصال از شمال اروپا به جنوب آسیا طراحی شده، قرار است به یکی از مهمترین شریانهای حمل و نقل جهان تبدیل شود. ارتقاء زیرساختهای راهآهن در هر دو کشور منجر به افزایش قابلتوجه در حملونقل کالا شده و حجم آن تنها در سال ۲۰۲۳ بیش از ۵۰ درصد افزایش یافته است. آذربایجان بخش کلیدی کریدور حمل و نقل بین المللی شمال-جنوب (INSTC) است که مسیر اصلی ترانزیتی و تجاری ایران با مناطق پرجمعیت غربی روسیه، گرجستان و بلاروس است. در این میان، گذرگاه مرزی آستارا مهمترین مسیر ترانزیتی ایران، آذربایجان و روسیه است. به طور متوسط هر هفت دقیقه یک کامیون از مرز آستارا عبور میکند. همچنین، ساخت پل جدید خودرویی در آغبند بر تعهد به بهبود اتصالات منطقهای، ادغام کریدورهای حمل و نقل شمال-جنوب و شرق-غرب تأکید بیشتری دارد.در مجموع، افتتاح سد قیز قالاسی و خداآفرین گواهی بر همکاری موفق انرژی ایران و آذربایجان است. این پروژهها با ظرفیت ترکیبی ۲۸۰ مگاوات، گامی مهم در جهت توسعه پایدار انرژی است. هدف این طرحها ارتقای ظرفیتهای انرژی مناطق و کمک به منافع منطقهای گستردهتر است. با برنامهریزی برای افزایش ظرفیت برق آبی به ۵۰۰ مگاوات، آینده امیدوارکنندهای برای توسعه انرژی پایدار به نظر میرسد. افتتاح این طرح نمادی بیش از پیشرفت تکنولوژیک است. این امر نشان دهنده دوستی پایدار و مشارکت راهبردی ایران و آذربایجان است. همانطور که هر دو کشور به آینده نگاه میکنند، همکاری آنها در انرژی، حمل و نقل و ثبات منطقهای الگویی برای روابط سازنده منطقهای است. تاریخ مشترک و احترام متقابل که زیربنای این رابطه است، باعث پیشرفت شده و تضمین میکند که پیوند بین ایران و آذربایجان تزلزل ناپذیر باقی میماند.
روزنامه صبح ساحل