بیست و چهارم می، روز جهانی اسکیزوفرنی، بهانه‌ای است تا افسانه‌های شکل گرفته در اذهان‌مان را در ارتباط با این اختلال کنار بگذاریم و حقایق بیشتری را درباره‌اش دریابیم. اسکیزوفرنی، همانطور که از ریشه‌ی واژه برمی‌آید، به معنی جدایی افکار از احساسات است.  گمان اکثریت مردم این است، که اسکیزوفرنی صرفا به معنی داشتن هذیان و توهم است، اما این اختلال چیزی بیش از این‌هاست. کاهش واکنش هیجانی ، افزایش گفتار آشفته، مثل بی‌ربط گویی‌ها، پرش مداوم و شدید افکار، استفاده از کلمات جدید و بی معنی و ... هم در اسکیزوفرنی به وضوح دیده می‌شود.

 توهم به معنی درک محرک خارجی است، که وجود ندارد. مثل شنیدن صدای فرد یا افرادی که با شخص گفتگو می‌کنند یا دیدن افرادی که واقعا در دنیای خارجی وجود ندارد. شایع‌ترین توهم در اسکیزوفرنی، توهم شنوایی است، که فرد اذعان می‌کند، افرادی با وی به گفتگو می‌پردازند یا دستورهایی به او  می‌دهند.

 اما در مورد هذیان،بحث متفاوت است. هذیان، باور غلطی است که در مورد حقایق موجود وجود دارد، اما فرد غلط بودن آن‌ها نمی‌پذیرد و به آن‌ها ایمان دارد. برای مثال ممکن است فرد دچار هزیان گزند و ا‌سیب شود و معتقد باشد، همکارش قصد ترور او را دارد.  اسکیزوفرنی مانند تمام اختلالات روانپزشکی، انواع مختلفی دارد و می‌تواند، از خفیف تا شدید روی یک طیف ارزیابی شود. در مورد علت ابتلا به این اختلال گمانه‌زنی‌ها و تحقیقات بسیاری صورت گرفته و تا این پایه می‌دانیم، اگر در خانواده‌ای سابقه‌ی اسکیزوفرنی وجود نداشته باشد، احتمال بروز آن در فرزندان کمتر از یک درصد است، اما اگر یکی از والدین دچاراسکیزوفرنی باشند، احتمال بروز آن در فرزندان خانواده به ده درصد افزایش  می‌یابد. 

عفونت‌های ویروسی که از زمان بدو تولد روی مغز اثر می‌گذارند، هم به عنوان یکی از علل مهم اسکیزوفرنی مطرح می‌شود. اما نکته‌ی مهم‌تری که در باب علت بروز این اختلال وجود دارد، ارتباط اسکیزوفرنی با مصرف موادی مانند حشیش، ال اس دی و شیشه است. طبق گزارشات، مصرف زیاد ماریجوانا و حشیش(بیش از پنجاه بار) خطر بروز اسکیزوفرنی را در مقایسه با کسانی که مصرف نمی‌کنند، شش برابر افزایش می‌دهد. با توجه به گزارش ستاد مبارزه با مواد مخدر، که نشان می‌دهد در کشور مجموعا دومیلیون و هشتصد و هشت هزار نفر مصرف کننده‌ی مستمر مواد وجود دارد، و دوازده درصد این جمعیت، مصرف کننده‌ی ماریجوانا، حشیش و گل هستند. می‌توان متصور شد که در آینده با چه تعدادی از مبتلایان اسکیزوفرنی روبه‌رو خواهیم بود! باور غلطی که در مورد مبتلایان اسکیزوفرنی وجود دارد، و باعث انزوای هرچه بیشتر آنان از جامعه می‌شود، این است که افرادی که برچسب اسکیزوفرنی دریافت می‌کنند، خطرناک و خشن هستند، و مطابق آنچه در فیلم‌ها نشان می‌دهد قاتلان سریالی‌ای هستند که می‌توانند دیگران را فریب دهند و ... اما در حقیقا میزان ارتکاب خشونت و جنایت در این مبتلایان، مشابه جمعیت عمومی است.

در حالی که بیشتر از جمعیت عمومی مورد خشونت و آزار واقع می‌شوند.سخن آخر اینکه، اختلال اسکیزوفرن، عموما مانند بسیاری از بیماری‌های جسمی مثل دیابت و فشار خون، کاملا ریشه کن نمی‌شود.

 اما توسط درمان‌های حمایتی، دارویی و اجتماعی می‌تواند کنترل شود و مبتلایان به این اختلال می‌توانند زندگی مستقل و مفیدی داشته باشند. مانند جان فوربز نش ر

یاضی‌دان، که توانست به اسکیزوفرنی خود غلبه کرده، به زندگی بازگردد و جایزه‌نوبل ریاضی را از آن خود کند.