در مرور اخبار خبرگزاری ها به این خبر برخورد نمودم. بخش استان های خبرگزاری فارس از اصفهان، در تاریخ ۱۳ مرداد ۱۴۰۲ خبری مبنی بر حضور استاندار اصفهان در سواحل دریای عمان (شهرستان سیریک) برای پیگیری روند احداث آبگیر اختصاصی طرح انتقال آب دریای عمان به اصفهان منتشر کرده است.  از منظر رسالت یک شهروند در قبال مردمان استانم چند سطر خواهم نگاشت.

اینکه در حوزه تصمیم سازی های کلان برای مدل های توسعه ای کشور طرح هایی تعریف شود و برای چالش های کشور از تمام ظرفیت های ملی استفاده شود مورد قبول است ولی باید دید که جایگاه نظرات جوامع محلی در کجای این تصمیمات قرار داشته و آیا صحیح است که اکوسیستم ، منابع طبیعی و ظرفیت های خدادادی یک منطقه به پای توسعه یافتگی مناطق دیگر کشور قربانی شود و آیا منابع سایر استان ها برای هرمزگان هزینه خواهد شد؟!

هر چند که کشور به مثابه یک پیکر واحد است و در نگاه کلان؛ توسعه در هر منطقه ای ، یک بازآوری وتولید سرمایه ملی را برای کشور به همراه خواهد داشت ولی در برخی گزاره ها، عدم توجه به جوامع محلی و به عاریه گرفتن منابع توسعه ای آنها برای تقویت زیست پایدار سایر مناطق کشور ؛ تبعات اجتماعی و زیستی به دنبال خواهد داشت. بحران آب در همه ی جهان و به ویژه در کشور ما یکی از چالش های بنیادین است. موضوع انتقال آب خلیج فارس و دریای عمان به فلات مرکزی از گذشته مطرح بوده و انتقال آب به اصفهان بیش از یک دهه از مطرح شدن آن می گذرد. اینکه طرح انتقال آب از استان هرمزگان به اصفهان در یک بستر کارشناسی رشد کرده یا خیر و چه تبعات سنگین اقتصادی و زیست محیطی به دنبال خواهد شد یک زاویه نگاه به این مسئله و زاویه ی دیگر نوع نگاه به منابع هرمزگان است. یک بار انتزاع بخشی از استان و الحاق به استان همسایه و دیگر آرایه های تاراجی که درباره ظرفیت های هرمزگان مطرح می شود؛  بسان گاو شیرده که دیگران منابع آن را بدوشند! 

در روندهای توسعه ای صنایع آب بَر فولادی و اشتهای بی پایان آنها برای بلعیدن منابع آبی زاینده رود و ... باید یک نگاه کارشناسانه و تخصصی از زمان تاسیس صنایع بزرگ در اصفهان وجود می داشت و یکی از متهمان خشکی در حوزه زاینده رود صنایع آب بر این استان هستند. از منظر تخصصی راهکار برون رفت استان های فلات مرکزی از عطش آبی با انتقال آب از دریای عمان یک تسکین موقتی و نادیده انگاشتن حقوق عامه ی یک بخش عظیمی از مردم همجوار دریای عمان خواهد بود . تبعات زیست محیطی این انتقال بارها مطرح بوده است. در صورت عملیاتی شدن این طرح و پیش فرض احداث آب شیرین کن دریایی در کنار ساحل ؛ باید مجتمع های چند هزار متر مکعبی در کنار دریای عمان برای تامين آب فلات مرکزی ایجاد گردد. این اقدام چه بلایی بر سر اکولوژی دریا و زیستگاه های آبزیان خواهد آورد! در صورت عملیاتی سازی این اقدام تا چه اندازه به منافع مردم بومی اندیشیده خواهد شد و چه آورده ای برای مردم شهرستان سیریک خواهد داشت. 

 گفته می شود که سید رضا مرتضوی استاندار اصفهان در دیدار با فرماندار شهرستان سیریک برای ایجاد شهرک استخراج مواد معدنی از خروجی شیرین سازهای آب دریا مذاکره کرده و حتما ساده ترین نیروهای آن هم از اصفهان وارد خواهد شد! این حجم از نادیده انگاشتن حقوق جوامع محلی تا کجا ادامه خواهد داشت. اینکه ظرفیت های خدادادی موجود در بستر توسعه دریایی سواحل دریای عمان با عدم توجه دستگاه های دولتی و عدم قدرت چانه زنی نمایندگان ادوار مجلس شرق هرمزگان و عدم اختصاص ردیف های بودجه ای اختصاصی برای ایجاد زیرساخت های توسعه و توانمندسازی پایدار و تاب آور مردم بومی همراه نبوده و اکنون این زیست بوم در اختیار تامین زیر ساخت های توسعه ای سایر مناطق کشور مثلا اصفهان قرار خواهد گرفت؛ باید پرسید که استان اصفهان وصنایع اصفهان چه مسئولیت های اجتماعی در مورد مردم استان هرمزگان و شهرستان سیریک انجام خواهند داد!

 آیا صنایع فولادی اصفهان بعد از نابودی اکوسیستم دریا ، ماهیگیران بیکار شهرستان سیریک را استخدام خواهد کرد؟ آیا فولاد و ذوب آهن اصفهان بخشی از سهام خود را بلاعوض به نوزادان و کودکان شهرستان سیریک اختصاص خواهند داد؟ آیا صنایع بزرگ آب بر اصفهان بخشی از زیر ساخت های کلان توسعه ای مانند احداث بزرگراه دریایی سیریک -عمان را تقبل خواهند کرد؟ و یا چه اقداماتی در حوزه مسئولیت های اجتماعی برای مردم شهرستان سیریک انجام خواهند داد؟  

توسعه باید یک پیوستار برد-برد جفرافیایی داشته باشد. در مورد ارتباط توسعه یافتگی سرزمینی با سازه های انسانی مانند روابط انسانی، کرامت جوامع بومی ، تخریب محیط زیست و توسعه پایدار یکی پیوستگی وجود دارد و با عدم توجه به هریک از این سازه های انسانی توسعه یافتگی حقیقی محقق نخواهد شد. باید دید که خروجی سفر استاندار و معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری اصفهان و دیدار با استاندار هرمزگان و فرماندار سیریک چه خواهد بود و آیا بخشی از دریای عمان برای استان اصفهان پلاک خواهد شد ؟!