جملههای انگیزشی بسیاری در دنیا وجود دارد که ما را به سوی زندگی بهتر فرا میخواند و مدعی است که با تغییر نگرشمان میتوانیم به هرچیزی برسیم که میخواهیم. این جملهها اما چگونه واقعی میشوند؟ «رهانه رستگاری»،
بانوی موفق هرمزگانی در ادامه ما را به جواب سوالهایمان میرساند. او اولین بانوی موفق هیدروگراف هرمزگانی است که پا را از باید و نبایدهای جنسیتی فراتر گذاشته و شغلی را انتخاب کرده که شاید شروع راه بسیاری از دختران این استان باشد. «رهانه رستگاری» 23 ساله و دارای مدرک کارشناسی عمران است. او در یک شرکت زیر نظر
اداره کل بنادر و دریانوردی استان هرمزگان، در حوزه هیدروگرافی و کارتوگرافی مشغول به فعالیت است.
در مورد رشتهای که در آن فعالیت میکنید، برایمان بگویید.
به نوشته روزنامه صبح ساحل، زمانی که فارغالتحصیل شدم، بهطور اتفاقی با رشته هیدروگرافی و کارتوگرافی آشنا شدم که باعث شد مسیر شغلی ام به این سمت ادامه یابد. در توضیح این شغلها اگر بخواهم به زبان ساده بگویم،هیدروگرافی یا همان آبنگاری شاخه ای از علوم کاربردی است که درباره ی اندازه گیری و توصیف عوارض فیزیکی دریاها و منابع آبی دیگر و مناطق ساحلی مجاور آن ها وهمچنین پدیده هایی مانند جزر و مد، جریان های آبی و حفاظت از محیط زیست بحث میکند.؛ دلایل مهمی وجود دارد که این کار را باارزش میکند؛ همانند حفظ ایمنی تردد شناورها در مناطق دریایی، تهیه نقشه های دریایی، اکتشاف معادن و منابع موجود در زیر آب، زمین شناسی بستر دریاها و مطالعه جنس رسوبات است. با به دست آوردن عمق کف دریا تا سطح آن میتوانیم حجم لایروبی مورد نیاز دریا ها را محاسبه کنیم. حتی همان طور که پیش تر اشاره کردم مواقعی که نیاز به ساخت اسکله یا هر بنایی که در آب ساخته میشود باشد، باید سطح موردنظر هیدورگرافی شود. زمانی که عملیات هیدروگرافی انجام گرفت، دادههای بهدستآمده را به مهندس کارتوگراف میدهیم. کارتوگرافی در این مرحله یعنی پردازش اطلاعاتی که از طریق هیدروگرافی بهدستآمده و آن را بهصورت نقشه ترسیم میکند.
من الان در هر دو بخش هیدروگرافی و کارتوگرافی کار میکنم. در مواقعی که به دلیل شرایط جوی نتوانیم کارهیدروگرافی را انجام دهم، کارتوگرافی را دنبال میکنم. اصولاً برای انجام هیدروگرافی صبح زود راهی دریا میشویم و گاهی اوقات به دلیل نامناسب بودن شرایط آب و هوا شب ها به دریا میرویم و عملیات هیدروگرافی را انجام میدهیم.
چطور بهعنوان یک خانم وارد این حرفه شدید؟
در آن زمان خود را برای شرکت در آزمون کارشناسی ارشد آماده میکردم که با رشته هیدروگرافی آشنا شدم. من علاقه بسیاری به بحثهای آبی و دریایی داشتم و در آن مقطع زمانی یکی از شرکتهای مشاور اداره کل بنادر و دریانوردی استان هرمزگان در حال گرفتن نیرو برای کارورزی بودند تا کار هیدروگرافی و کارتوگرافی را به آنها آموزش دهد. من توانستم از این موقعیت به نحوه احسن استفاده کنم و با یکی از شرکتهایی که زیر نظر اداره کل بنادر و دریانوردی است، مشغول به کار شدم. وقتی در آنجا شروع به کارکردم، گمانشان بر این بود که مانند بسیاری از خانمهایی که آنجا کار کارتوگرافی را انجام میدهند من نیز مانند آنها همین کار را انجام خواهم داد. کارتوگرافی کاری است که با سیستم سروکار دارد و خیلی از خانمها این کار را انجام میدهند. زمانی که من شروع به کارکردم، باور خیلی از افراد و همکارانم این بود که نمیتوانم کار هیدروگرافی را انجام دهم؛ چراکه کار بسیار پرمشقت و سختی بود و روی دریا انجام میگرفت. آنها بر این باور بودند که این کار دور از توان خانمها است و من هم مانند بقیه کارتوگرافی را دنبال خواهم کرد. من در شروع کارتوگرافی و کار با سیستم را آغاز کردم و توانستم تمامکارهای مربوط به کارتوگرافی را کاملاً بیاموزم. جرقه علاقهای من زمانی زده شد که میدیدم همکارانم که تمامی آنها آقا بودند، برای هیدروگرافی به دریا میرفتند، من هم گاهی از این موقعیتها استفاده میکردم و همراه آنها به دریا میرفتم. کمکم توانستم هیدروگرافی را بیاموزم. نمیتوان گفت بهراحتی تمام این مسیر را طی کردم. هیدروگرافی دریا کاری بسیار مشکلی است و نمیتوان سختی کار را نادیده گرفت؛ اما من توانستم آن را انجام دهم. بیش از یک سال است که مشغول به این کار هستم. یکی از سختیهای کار ما این است که در زمانی که هیدروگرافی در دریا را انجام میدهیم، باید بتوانیم شناور را روی مسیر های تعیین شده از آب دریا هدایت کنیم. من بهواسطه تجربههایی که در طی اینیک سال کسب کردهام، توانستم هدایت شناور را نیز یاد بگیرم.
بهعنوان اولین خانمی که مشغول به این کارشدهاید، چه احساسی دارید؟
من با تمامی افرادی که این حوزه کاری را دنبال میکنند که البته تعداد زیادی هم نیستند، در تعامل هستم. این کم بودن تعداد افراد در این حوزه کاری باعث شده تا تمامی افراد یکدیگر را بشناسند. طبق آخرین آماری که من از آن مطلع هستم، در کشور ما حدود 700 نفر مهندس هیدروگراف وجود دارد. از آنجاییکه همه نسبت به هم شناخت داشتند، ورود یک خانم به این حوزه کمی برایشان عجیب بود. من از همان ابتدا اما علاقه بسیاری به رشته تحصیلیام که مهندسی عمران بود داشتم. خیلی از اطرافیانم این رشته را رشتهای مردانه میدانستند اما برای من این مسئله مهم نبود. به عقیده من هیچ فرقی بین توانایی یک آقا و خانم وجود ندارد. خانمها هم میتوانند کارهای بسیار متفاوتی انجام دهند. من قبل از اینکه وارد این رشته بشوم، قایقرانی میکردم و حتی در این رشته مدال کشوری کسب کردهام. در کل در دریا بودن و سختیهای بودن با آن را چشیدهام. دلم میخواست بتوانم کاری را انجام دهم که برای دیگران مانند تابو است و فک میکردند یک خانم نمیتواند آن را انجام دهد. جدا از اینکه علاقه وجودی من قویترین محرک من در این رشته بود، باید تأکید کنم که برای شروع اصلاً فکر نمیکردم این کار میتواند تا چه اندازه سخت باشد اما پشتکار و علاقه توانست من را به رویایی که داشتم برساند. بعضی از روزها به دلیل ناپایداریهای جوی و دریایی پروژه ای روزها زمانبر میشد یا انقدر ادامهدار میشد که در تاریکی شب هم کار میکنیم. البته این را هم بگویم که قبلاً از دریا در تاریکی شب به شدت میترسیدم اما با این کار توانستم با این ترسم روبهرو شوم. اکنون بسیار خوشحال هستم که توانستم در این کار موفق شوم.
چه توصیهای برای دختران هرمزگانی دارید که علاقهمند به چنین رشتههایی هستند؟
حوزه نقشهبرداری چه در دریا و چه در خشکی کار سادهای نیست؛ چهبسا این رشته که بهواسطه قرار گرفتن در دریا سختی بیشتری دارد اما کار بسیار لذتبخشی است. کار هیدروگرافی به دلیل قرارگیری استان هرمزگان در کنار دریا و وجود خط ساحلی کار بسیار حائز اهمیتی است و در تمامی بنادر به چنین افرادی نیاز داریم. وقتی از نزدیک با این رشته آشنا شوید، حتماً به آن علاقهمند خواهید شد. کاری که علاقه دارید را دنبال کنید؛ چراکه هر کاری سختیهای خود را دارد و بدون علاقه قطعاً از آن زده خواهید شد و پا پس میکشید. علاقه که باشد سختی کار به جان میخرید و با آن کنار میآیید. علایقتان را دنبال کنید و چیزی را برای خودتان تابو نکنید؛ در این صورت قطعاً موفق خواهید شد. من باوری که به نگاه تبعیض جنسیتی بازمیگردد را هرگز قبول ندارم. توانایی و استعداد در وجود هر انسانی قرارگرفته است و اگر واقعاً بخواهید کاری را انجام دهید، موفق خواهید شد.